Biografia - Klasyczne wyrażenia nowoczesnych dźwięków

• Niezbędna dyskografia Arnolda Schönberga

Kompozytor Arnold Schönberg urodził się w Wiedniu 13 września 1874 r. Wraz ze Strawińskim, Bartókiem oraz swoimi uczniami i przyjaciółmi Bergiem i Webernem uważany jest za jednego z ojców muzyki XX wieku i największego przedstawiciela muzycznego ekspresjonizmu.

To jemu zawdzięczamy odrodzenie języka muzycznego, początkowo poprzez atonalizm (zniesienie hierarchii dźwięków właściwej systemowi tonalnemu), a następnie poprzez opracowanie dodekafonii, systematycznie opartej na wykorzystaniu serii dźwięków obejmujących wszystkie dwanaście wysokości systemu temperowanego.

Nauka Schoenberga była przypadkowa, do tego stopnia, że po osiągnięciu pewnej dojrzałości określał siebie jako samouka i wiolonczelistę-amatora. Mieszkał najpierw w Wiedniu, potem w Berlinie (1901-1903); w latach 1911-1915, a następnie od 1926 do 1933 roku, kiedy to nadejście nazizmu zmusiło go do opuszczenia Niemiec, osiadł w Kalifornii, w Los Angeles. Uczeń wiedeńskiego AlexandraZemlinsky, później ożenił się z jego siostrą.

W latach 1936-1944 wykładał na Uniwersytecie Kalifornijskim, pełniąc funkcję dyrektora muzycznego.

Chociaż dorobek artystyczny Schoenberga nie jest ogromny, zawiera arcydzieła we wszystkich trzech fazach jego ewolucji językowej. Późnoromantyczne dzieła obejmują sekstet "Verklärte Nacht" (Przemieniona noc, 1899) i poemat symfoniczny "Pelléas und Mélisande" (1902-1903) z Maeterlick. Atonalne dzieła obejmują "Kammersymphonie op.9" (1907), monodram "Erwartung" (Oczekiwanie,1909) i "Pierrot lunaire op.21" (1912). Do dzieł dodekafonicznych należy "Suita op.25 na fortepian" (1921-23) i niedokończony utwór "Moses und Aron". Fundamentalne znaczenie miała jego praca dydaktyczna, która znalazła ważną realizację w "Armonielehre" (Podręcznik harmonii, 1909-1911), dedykowanym jego przyjacielowi Gustavowi Mahlerowi.

Co więcej, w latach jego największej twórczości muzycznej, bliska przyjaźń łączyła go z malarzem Wasilijem Kandiskijem.

Arnold Schönberg zmarł w Los Angeles 13 lipca 1951 roku.

Niezbędna dyskografia Arnolda Schönberga

- Pelleas und Melisande, John Barbirolli, New Philharmonia Orchestra, Angel

- Kammersymphonie No.2 op.38, Pierre Boulez, Domaine Musicale Ensemble, Ades

- Drei Klavierstücke, Glenn Gould, Columbia

- Verklärte Nacht na sekstet smyczkowy op.11, Daniel Barenboim, English Chamber Orchestra, Electrola

- Pierrot Lunaire, Pierre Boulez, von C. Schäfer, Deutsche G (Universal), 1998

- 5 utworów na orkiestrę, Antal Dorati, London Symphony Orchestra

- Suite fur Klavier, John Fied, Period

- Suita op.29, Craft Ensemble, Columbia

- Streichquartett No.3 op.30, Kohon Quartett, DGG

- Fantazja na skrzypce i fortepian op.47, Duo modern, Colosseum

- Moderner Psalm, Pierre Boulez, Domaine Musical Ensemble, Everest

- Koncert skrzypcowy op.36, Zvi Zeitlin, Symphonie Orchester des Bayerischen Rundfunks, Rafael Kubelik, 1972

- Koncert fortepianowy op.42, Alfred Brendel, Symphonie Orchester des Bayerischen Rundfunks, Rafael Kubelik, 1972

- Ocalały z Warszawy, Wiedeńscy Filharmonicy, Claudio Abbado, 1993