Biografie - Pagina's van het neorealisme

Vasco Pratolini werd op 19 oktober 1913 geboren in Florence. Zijn familie is van arbeidersmakelij en de kleine Vasco verliest zijn moeder als hij nog maar vijf jaar oud is; hij brengt zijn jeugd door bij zijn grootouders van moederskant. Na zijn terugkeer van het front hertrouwt zijn vader, maar Vasco slaagt er niet in om in het nieuwe gezin te passen. Hij maakt zijn onregelmatige studie af en wordt al snel gedwongen om te gaan werken.Hij werkte als arbeider in een drukkerij, maar ook als ober, straatverkoper en vertegenwoordiger.

Deze ogenschijnlijk steriele jaren zouden van fundamenteel belang zijn voor zijn literaire leertijd: ze gaven hem de kans om het leven te observeren van de gewone mensen die later de hoofdpersonen van zijn romans zouden worden. Op achttienjarige leeftijd gaf hij zijn baan op en wijdde hij zich aan een intensieve autodidactische opleiding.

In de jaren tussen 1935 en 1937 werd tuberculose bij hem geconstateerd en werd hij opgenomen in een sanatorium. Terug in Florence in 1937 begon hij het huis van de schilder Ottone Rosai te bezoeken, die hem aanmoedigde om over politiek en literatuur te schrijven in het tijdschrift 'Il Bargello'. Hij richtte het tijdschrift 'Campo di Marte' op met zijn vriend, de dichter Alfonso Gatto, en kwam in contact met Elio Vittorini, die hem ertoe aanzette omrichten zich meer op literatuur dan op politiek.

Vasco Pratolini verhuisde intussen naar Rome waar hij in 1941 zijn eerste roman 'Het groene tapijt' publiceerde. Hij nam actief deel aan het verzet en na een korte periode in Milaan waar hij als journalist werkte, verhuisde hij naar Napels waar hij tot 1951 bleef. Hier gaf hij les aan het Kunstinstituut en schreef intussen 'Kronieken van arme geliefden' (1947). Het idee voor de roman dateert al uit 1936. LoHet uitgangspunt, zoals Pratolini zelf vertelt, is het leven van de bewoners van de Via del Corno, waar hij samen met zijn grootouders van moederskant woonde. Een straat van vijftig meter lang en vijf meter breed die een soort oase is, een eiland beschermd tegen de woedende fascistische en antifascistische strijd. In 1954 maakte Carlo Lizzani een gelijknamige film van de roman.

De Napolitaanse periode was bijzonder productief vanuit literair oogpunt; Pratolini schreef de romans 'Un eroe del nostro tempo' (1949) en 'Le ragazze di San Frediano' (1949), dat in 1954 door Valerio Zurlini naar het witte doek werd gebracht.

Zijn romans worden gedefinieerd als neorealistisch vanwege hun vermogen om de mensen, de buurt, de markt en het Florentijnse leven te beschrijven met perfecte inachtneming van de werkelijkheid. In zijn eenvoudige stijl beschrijft Pratolini de wereld om hem heen, roept herinneringen op aan zijn leven in Toscane en familiedrama's zoals de dood van zijn broer, met wie hij een echte imaginaire dialoog aangaatin de roman 'Cronaca familiare' (1947). Valerio Zurlini maakte een film van de roman in 1962.

De hoofdpersonen van Pratolini's romans worden vaak geportretteerd in omstandigheden van ellende en ongeluk, maar ze worden allemaal bezield door de overtuiging en hoop dat ze kunnen vertrouwen op collectieve solidariteit.

Hij keerde voorgoed terug naar Rome in 1951 en publiceerde 'Metello' (1955), de eerste roman in de trilogie 'Una storia Italiana' (Een Italiaans Verhaal) waarmee hij verschillende werelden wilde beschrijven: de arbeiderswereld met 'Metello', de bourgeoiswereld met 'Lo scialo' (1960) en de wereld van de intellectuelen in 'Allegoria e derisione' (1966). De trilogie werd niet erg warm ontvangen door critici, die het nog steeds omschreven alste Florentijns en nog niet Italiaans.

Met het verhaal van de arbeider Metello wil de schrijver verder gaan dan de enge grenzen van de buurt, die tot nu toe de hoofdpersoon van zijn romans was. Pratolini probeert een completer fresco te geven van de Italiaanse samenleving aan het eind van de 19e eeuw. In Metello omspannen de gebeurtenissen van de hoofdpersoon namelijk de periode van 1875 tot 1902.

Hij wijdde zich ook aan de activiteit van scenarioschrijver en werkte mee aan de scenario's van: 'Paisà' van Roberto Rossellini, 'Rocco e i suoi fratelli' van Luchino Visconti, en 'Le quattro giornate di Napoli' van Nanni Loy.

De publicatie van de trilogie werd gevolgd door een lange periode van stilte, pas onderbroken in 1981 door de publicatie van 'Il mannello di Natascia' met getuigenissen en herinneringen die teruggaan tot de jaren 1930.

Vasco Pratolini stierf in Rome op 12 januari 1991 op 77-jarige leeftijd.