Biografie - Een ijzeren engel

De beroemde Amerikaanse actrice, geboren op 12 mei 1907 in Hartford, Connecticut, vormde samen met Spencer Tracy een van de meest geliefde en op elkaar ingespeelde koppels uit de filmgeschiedenis (een professioneel partnerschap dat vijfentwintig jaar duurde, van 1942 tot 1967).

De kunstenaar had het geluk om uit een zeer rijke familie te komen, wat zijn neigingen vergemakkelijkte en aanmoedigde: zijn vader was een van de beroemdste Amerikaanse urologen, terwijl zijn moeder, een nicht van een ambassadeur, een van de zogenaamde 'suffragettes' was, een bijnaam die gegeven werd aan vrouwen die vochten voor de bevestiging van vrouwenrechten (in die tijd had het schone geslacht namelijk geen recht op vrijheid van de vrouw).We kunnen dus wel stellen dat de moeder een vrouw in de voorhoede was, hoog opgeleid en in staat tot kritische autonomie. Dit betekent dat ze ook in staat was om haar dochter te begrijpen en te doorgronden in haar passies en om haar te volgen in activiteiten die misschien vaag lijken (zoals vaak het geval is in rijke en minder rijke families).

Helaas werd de toekomstige en nu al gevoelige actrice getekend door een niet onbelangrijk trauma, namelijk de zelfmoord van haar broer, die zichzelf van het leven beroofde om redenen die nooit zijn opgehelderd. Niet alleen liet hij vrijwel niets op schrift achter om zijn gebaar te rechtvaardigen, maar hij gaf zelfs geen signalen af die hadden kunnen doen vermoeden dat hij voor zo'n extreme beslissing had gekozen. Deze plotselinge verdwijning zal dus altijd wegen als eenkei in Hepburns ziel.

De kleine Katharine van haar kant begon al op jonge leeftijd met acteren en wel in de 'feministische' shows die haar moeder organiseerde. Hoewel ze een gevoelige en introspectieve ziel had, zeer diep en volwassen vergeleken met het gemiddelde van haar leeftijdsgenoten, was de karaktercortex die haar onderscheidde sterk en vastberaden, met pieken die het punt van hardheid konden bereiken.

Kortom, alles wijst erop dat het jonge meisje een agressief karakter heeft, terwijl ze in feite van binnen een lieve vrouw is met de zwakheden van iedereen. Die dosis agressie die ze tijdens de voorbereiding van de optredens naar boven wist te brengen, hielp haar echter niet een klein beetje in de wereld van de showbusiness. Als goede dochter die tot de hogere klasse behoorde, verwaarloosde ze haar studie niet en studeerde ze af aan deBryn Mawr, een college dat bezocht werd door de telgen uit de hogere kringen.

Op vierentwintigjarige leeftijd trouwde ze met effectenmakelaar Ludlow Smith, van wie ze al na vijf jaar scheidde. Ook op professioneel gebied ging het niet veel beter: de eerste ervaringen waren niet succesvol, de toekomstige diva kon haar talent niet naar buiten brengen. Of ze werd gewoon niet voldoende gewaardeerd en begrepen door haar omgeving: we zullen het nooit weten.

Het was een begin van haar carrière waarin ze vooral betrokken was bij theater, met optredens die gekenmerkt werden door ups en downs.

Feit blijft echter dat slechts een jaar voor haar scheiding van haar man, in 1932, haar eerste erkenning kwam, die waarin ze de hoofdrol speelde in 'Fever of Living', naast een al even getalenteerde John Barrymore, in de jaren '30 een ster op zich.

Zoals ze zeggen, zijn dit de eerste trompetgeschal die een carrière in de lift begroeten.

Maar die film heeft ook om een andere reden geluk: op de set ontmoet hij een zekere George Cukor, een ware tovenaar van de camera, een ijzeren professional die de spil van bijna al zijn producties zal zijn en hem zijn hele carrière zal vergezellen.

Onmiddellijk daarna, op de golf van roem en met de producerswoede om het 'hete ijzer' van het succes te raken, draaide ze 'The Silver Moth', een film van RKO, de productiemaatschappij waaraan ze tot 1940 professioneel verbonden zou zijn. De rol is de romantische en enigszins heldhaftige van een geëmancipeerde en rebelse vrouwelijke vliegenier (bijna een portret van haar moeder!) die de vicieuze cirkel vaneen hypocriete wereld die geconditioneerd is door valse waarden, liet zichzelf sterven door uit zijn tweemotorig vliegtuig te springen.

Dit type karakter, enigszins tegen de regels in en wantrouwend tegenover de traditionele regels van de maatschappij, maakte haar al snel tot een icoon van de nieuwe jeugd, misschien nog niet volledig rebels maar wel hard op weg om dat te worden.

Gedurende de jaren 1930 was Katharine Hepburn dus het symbool van het moderne, onbevooroordeelde meisje, dat niemand in het gezicht keek en dat de nieuwigheden en innovaties van kostuums en technologie wist te waarderen. Een klassiek voorbeeld van deze ideale incarnatie van een vrouwelijk prototype wordt opnieuw geboden in het nieuwe model van de vrouw die ze weet te creëren in het personage van Jo (nietHier zijn we ver verwijderd van de heersende canon van de boterzachte en onderdanige vrouw die in die tijd in zwang was: integendeel, de actrice stelt een model voor van een sterk persoon die weet wat ze wil en in staat is om op gelijke voet met de andere sekse om te gaan, hoewel ze niet noodzakelijkerwijs slaags raakt, maar eerderook gepassioneerd kunnen liefhebben.

In 1933 kwam de eerste erkenning voor haar carrière met de toekenning van een Oscar voor de film 'Morning Glory'. In 1935 echter, na de onverwachte mislukking van 'The Devil is a Girl' (naast Cary Grant), speelde ze de hoofdrol en kreeg ze bijval in 'First Love'. Filmglorie keerde weer terug met de film 'Stage' van Gregory La Cava. In 1938 speelde ze Susanna en bleekook een briljante actrice.

Katharine Hepburn keerde toen terug naar haar oude en aanvankelijk ondankbare liefde: het theater. Na een paar maanden op het toneel keerde ze begin jaren veertig terug naar Hollywood en verliet RKO na een reeks commerciële mislukkingen die haar de onverdiende bijnaam 'box-office poison' opleverden. Maar weet je: Hollywood verheerlijkt je als je succesvol bent enbegraaft je wanneer je moeilijkheden tegenkomt.

Gelukkig kreeg ze weer succes met de rol van de wispelturige erfgename in "Scandal in Philadelphia", geproduceerd door MGM en geregisseerd door haar vriend en vertrouwde regisseur Cukor. De vertolking was onberispelijk, verfijnd, elegant en stijlvol. 1942 was het jaar dat ze Spencer Tracy ontmoette, de man die vijfentwintig jaar lang niet alleen de buitengewone artistieke partner zou zijn metDit is de broederschap die op indrukwekkende wijze voelbaar is in samen opgenomen films en het publiek kan niet anders dan het aan den lijve ondervinden: dit 'pluspunt' dat in de voorstelling wordt geboden en dat uit de film naar voren komt, draagt bij aan het succes van 'The Woman of the Day'.

In 1947 was het echter de beurt aan een ietwat afwijkende rol, die misschien een stap terug leek ten opzichte van het beeld dat de actrice van zichzelf had gegeven aan het publiek. Ze speelde namelijk de romantische heldin Clara, de vrouw van de 'gekke' musicus Robert Schumann, in 'A Song of Love'. De titel suggereert ongetwijfeld verschillende soorten losbandigheid, maar we moeten niet vergeten dat deSchumann was niettemin een van de meest onafhankelijke vrouwen van haar tijd, die erin slaagde om de figuur van de vrouwelijke musicus als eerste op te leggen aan concertverenigingen, een groot virtuoos die kon wedijveren met de beroemdste heilige monsters van het instrument (de piano, in dit geval) en die zich zelfs op het gebied van compositie staande kon houden tegenover de mannelijke dominantie (hoewel haar partiuture begon af te nemen).Kortom, weer een geval van een afwijkende vrouw, van een witte vlieg.

In 1951 was ze uitzonderlijk in de film 'The Queen of Africa', verfilmd naast een geweldige Humphrey Bogart. Spannend en onvergetelijk was haar Madame Venable in 'Suddenly Last Summer' van J.L. Mankiewicz.

Toen Spencer Tracy ziek werd, verwaarloosde Hepburn haar werk om bij hem te zijn. Hun laatste film samen was 'Guess Who's Coming to Dinner', die Hepburn haar tweede Oscar opleverde in 1967 (de eerste was voor 'Morning Glory'). Een paar weken later overleed Spencer Tracy.

Na de dood van haar geliefde partner keerde Hepburn nog vele malen terug op de set en won nog twee Oscars: voor 'The Lion in Winter' en 'On Golden Lake', dat ook de laatste film was die de actrice maakte, in 1981.

Vier Oscars gewonnen en twaalf nominaties in een carrière die bijna vijftig jaar omspant: dit is een record dat geen enkele andere ster ooit heeft gehaald.

Katharine Hepburn overleed op 29 juni 2003 op 96-jarige leeftijd.

De beroemde toneelschrijver Tennesse Williams zei over haar: 'Kate is de actrice uit de droom van elke toneelschrijver. Ze vult elke actie, elk fragment van de tekst met het inzicht van een artiest die alleen voor dat doel geboren is'.