Biografie - De kunst van het manifesteren

Affichekunstenaar, illustrator, decorateur en schilder Marcello Dudovich werd op 21 maart 1878 geboren in Triëst en opgeleid in het artistieke klimaat van Triëst en Centraal-Europa. Nadat hij de 'Koninklijke' scholen had bezocht en door zijn neef Guido Grimani was geïntroduceerd in de artistieke kringen van zijn geboortestad, verhuisde hij rond 1898 naar Milaan (een plaats gewijd aan de ontwikkeling van het beroepsonderwijs,van kunst toegepast op de industrie en dus van de moderne reclame), waar hij bij de Officine Ricordi als lithograaf in dienst kwam van Leopoldo Metlicovitz, een landgenoot en toen al een gevestigd affichekunstenaar. Metlicovitz voelde het uitzonderlijke talent van de jongeman en vertrouwde hem niet alleen de taak van colorist toe, maar ook de taak van schilder en gaf hem de opdracht om schetsen te maken.

In 1899 nodigde de lithograaf Edmondo Chappuis hem uit in Bologna waar hij begon met het maken van reclameaffiches en later covers, illustraties en schetsen voor verschillende tijdschriften - waaronder 'Italia Ride' (1900) - en was hij een van de oprichters van 'Fantasio' (1902), wat een ander aspect van zijn veelzijdige artistieke persoonlijkheid onthulde.

In de hoofdstad van Emilia ontmoette hij zijn toekomstige vrouw, Elisa Bucchi.

In 1900 kreeg hij een gouden medaille op de wereldtentoonstelling in Parijs en in de jaren daarna werkte hij aan de illustraties voor de strenna-albums van 'Novissima' (Milaan en Rome, 1901-1913) en vanaf 1906 aan 'Il Giornalino della Domenica' in Florence. Andere tijdschriften die zijn handtekening dragen zijn 'Varietas', 'Ars et Labor', 'Secolo XX' (Milaan, 1907-1933) en de kleurenomslagen van 'LaLezen' en 'Rapiditas'.

Na een korte onderbreking in Genua was hij in 1905 weer terug in Milaan bij de Officine Grafiche Ricordi waar hij de productie van posters voortzette, waaronder die voor de Mele magazijnen in Napels (1907-1914) en voor Borsalino, die in 1911 een prijs won.

In 1906 won hij de wedstrijd voor de poster ter ere van de Simplontunnel, maar deze werd nooit gedrukt.

In 1911 werd hij naar München geroepen waar hij Reznicek verving als tekenaar in de redactie van 'Simplicissimus' om mode en het sociale leven te illustreren. Hij bleef in de Beierse stad tot 1914 (waar hij trouwde met Elisa Bucchi en beviel van hun dochter Adriana) terwijl hij voor Ricordi bleef werken en door Frankrijk en Europa reisde op zoek naar inspiratie voor zijn illustraties.

Dit gelukkige seizoen werd onderbroken door het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog; Dudovich werkte mee aan de anti-Oostenrijkse dossiers 'Gli Unni... e gli altri!' (1915), van G. Antona Traversi, aan 'Pasquino', aan 'Satana Beffa' (1919) en vervolgens aan 'Illustrazione Italiana' (1922).

Tussen 1917 en 1919 werkte hij in Turijn voor verschillende bedrijven (Fiat, Alfa Romeo, Pirelli, Carpano en Assicurazioni Generali) en maakte hij veel affiches voor de bioscoop.

Tussen 1920 en 1929 maakte hij affiches voor 'La Rinascente' in Milaan, gedrukt door Officine d'Arti Grafiche Gabriele Chiattone, en in 1922 werd hij artistiek directeur van Igap. In 1920 en 1922 nam hij ook deel aan de Biënnale van Venetië. In 1930 maakte hij de beroemde affiche voor Pirelli-banden. In 1925 was hij aanwezig in Monza op de II Biënnale van decoratieve kunsten en in Parijs op de ExpositionInternational Decorative and Modern Industrial Arts, waar hij voor Chappuis gemaakte posters tentoonstelde in de Italiaanse sectie van 'Arte della via' en een gouden medaille won.

Vanaf het einde van de jaren 1920 overheerst zijn activiteit als illustrator, waar Dudovich enkele Novecento veronderstellingen omarmt in de weergave van massa's met een vleugje clair-obscur, zonder de traditionele elegantie van zijn grafisch teken op te geven.

In de jaren 1930 werkte hij mee aan 'Dea' (1933), 'Mammina' (1937), 'Le Grandi Firme' en 'Il Milione' (1938). Tussen 1931 en 1932 realiseerde hij de frescodecoratie van de kantine van het Ministerie van Luchtvaart in Rome.

In 1936 en 1937 verbleef hij in Libië, waar hij in 1951 terugkeerde.

In 1945 overleed zijn vrouw.

Marcello Dudovich stierf aan een hersenbloeding op 31 maart 1962 in Milaan.

(Foto: 'Zelfportret in tempera', Archief Dudovich, Milaan,

www.marcellodudovich.it)