Βιογραφία - Ο μεγαλύτερος όλων

Η Ελεονόρα Ντούζε, η οποία επάξια χαρακτηρίζεται ως η μεγαλύτερη θεατρική ηθοποιός όλων των εποχών, υπήρξε ένας "μύθος" του ιταλικού θεάτρου: στο γύρισμα του τέλους του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα, με τη βαθιά υποκριτική της ευαισθησία και τη μεγάλη φυσικότητά της αποτύπωσε τα έργα μεγάλων συγγραφέων όπως ο Ντ' Αννούντσιο, ο Βέργα, ο Ίψεν και ο Δουμάς. Γεννήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 1858 σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου στοΣτο Βιγκεβάνο (Παβία), όπου η μητέρα της, περιπλανώμενη ηθοποιός, σταμάτησε για να γεννήσει, η Ελεονώρα Ντούζε δεν πήγε σχολείο, αλλά σε ηλικία τεσσάρων ετών βρισκόταν ήδη στη σκηνή: για να την κάνει να κλάψει, όπως απαιτούσε ο ρόλος, κάποιος στα παρασκήνια τη χτυπούσε στα πόδια.

Σε ηλικία δώδεκα ετών, αντικατέστησε την άρρωστη μητέρα της στους πρωταγωνιστικούς ρόλους της "Francesca da Rimini" του Pellico και της "Pia dé Tolomei" του Marenco. Το 1873 απέκτησε τον πρώτο της σταθερό ρόλο- θα έπαιζε ρόλους "νεαρής" στο θίασο του πατέρα της- το 1875 θα ήταν η "δεύτερη" γυναίκα στο θίασο των Pezzana-Brunetti.

Σε ηλικία 20 ετών, η Eleonora Duse προσλήφθηκε ως "prima amorosa" στον θίασο των Ciotti-Belli-Blanes. Το 1879 σημείωσε την πρώτη της μεγάλη επιτυχία, ερμηνεύοντας με συγκλονιστική ευαισθησία την "Teresa Raquin" του Zola, ηγούμενη ενός θιάσου με τον Giacinto Pezzana.

Σε ηλικία είκοσι τριών ετών, ήταν ήδη η πρώτη ηθοποιός και στα είκοσι εννέα η επικεφαλής του θεάτρου: ήταν εκείνη που επέλεγε το ρεπερτόριο και τον θίασο, ήταν υπεύθυνη για την παραγωγή και τα οικονομικά. Και σε όλη της τη ζωή θα επέβαλε τις επιλογές της, φέρνοντας σε επιτυχία πρωτοποριακούς συγγραφείς, όπως η "Cavalleria rusticana" του Verga, την οποία ερμήνευσε με τεράστια επιτυχία το 1884. Ανάμεσα στις μεγαλύτερες επιτυχίες εκείνων των χρόνων ήταν η "La principessa diΒαγδάτη", "Η γυναίκα του Κλαύδιου", "Η κυρία των καμέλιων" και πολλά άλλα δράματα των Σαρντού, Δουμά και Ρενάν.

Εξαιρετικά ευαίσθητη ηθοποιός, η Ελεονώρα Ντούζε φρόντισε να ενισχύσει τα έμφυτα χαρίσματά της με σπουδές και καλλιέργεια: για να το κάνει αυτό, στράφηκε σε ένα ρεπερτόριο ολοένα και υψηλότερου καλλιτεχνικού επιπέδου, ερμηνεύοντας έργα όπως το "Αντώνιος και Κλεοπάτρα" (1888) του Σαίξπηρ, το "Κουκλόσπιτο" (1891) του Ίψεν και διάφορα δράματα του Γκαμπριέλε Ντ' Αννούντσιο ("La città morta", "La Gioconda", "Dream of aspring morning", "Glory"), με την οποία θα είχε μια έντονη και βασανιστική ερωτική σχέση, που θα διαρκούσε αρκετά χρόνια.

Στα πρώτα χρόνια του 20ού αιώνα, η Duse πρόσθεσε στο ρεπερτόριό της και άλλα έργα του Ίψεν, όπως τα "La donna del mare", "Edda Gabler" και "Rosmersholm", τα οποία ανέβασε για πρώτη φορά στη Φλωρεντία το 1906. Το 1909 αποσύρθηκε από τη σκηνή. Η σπουδαία ηθοποιός εμφανίστηκε στη συνέχεια σε μια βωβή ταινία, το "Cenere" (1916), σε σκηνοθεσία και με πρωταγωνιστή τον Febo Mari, βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα της Grazia Deledda.

Η "Divina" επέστρεψε στη σκηνή το 1921 με το "La donna del mare", το οποίο μεταφέρθηκε επίσης στο Λονδίνο το 1923.

Πέθανε από πνευμονία κατά τη διάρκεια μιας πολύ μακράς περιοδείας στις Ηνωμένες Πολιτείες, σε ηλικία εξήντα πέντε ετών, στις 21 Απριλίου 1924 στο Πίτσμπουργκ. Στη συνέχεια θάφτηκε σύμφωνα με τη διαθήκη της στο νεκροταφείο του Asolo (TV).

Ο διαχωρισμός μεταξύ γυναίκας και ηθοποιού έχει θολώσει στη Duse. Όπως η ίδια έγραψε σε έναν κριτικό θεάτρου: " Αυτές οι φτωχές γυναίκες στα έργα μου έχουν εισχωρήσει στην καρδιά και στο κεφάλι μου σε τέτοιο βαθμό που, ενώ προσπαθώ με κάθε τρόπο να τις κάνω κατανοητές σε όσους με ακούνε, σαν να ήθελα να τις παρηγορήσω, είναι αυτές που σιγά σιγά κατέληξαν να με παρηγορούν. ".

Η "Divina" δεν φορούσε ποτέ μακιγιάζ στη σκηνή ή εκτός σκηνής, ούτε φοβόταν να φορέσει το μωβ, που απεχθάνονταν οι άνθρωποι του θεάματος, ούτε απολάμβανε τις πρόβες, τις οποίες προτιμούσε στα φουαγιέ των ξενοδοχείων παρά στο θέατρο. Είχε πάθος με τα λουλούδια, τα οποία σκόρπιζε στη σκηνή, τα φορούσε στα ρούχα της και τα κρατούσε στο χέρι της, παίζοντας τα στοχαστικά. Με τον αποφασιστικό της χαρακτήρα, συχνά έπαιζε όρθια με τοτα χέρια στους γοφούς της και καθισμένη με τους αγκώνες στα γόνατά της: θρασύτατες στάσεις για την εποχή εκείνη, που ωστόσο την έκαναν γνωστή και αγαπητή στο κοινό και που την κάνουν να τη θυμούνται ως τη μεγαλύτερη όλων.