Biografie - De zintuigen van het leven

Lev Nikolaevič Tolstoj werd op 9 september 1828 geboren op het landgoed Jasnaja Poljana; zijn familie is van aristocratische traditie, behorend tot de oude Russische adel. De omstandigheden van zijn klasse zullen hem altijd doen onderscheiden van de andere literatoren van zijn tijd, van wie hij zich zelf gescheiden zal voelen, zelfs als zijn toestand in wezen negatief lijkt.

Hij verloor zijn moeder toen hij nog maar twee jaar oud was en werd wees toen hij negen jaar oud was. De kleine Lev werd opgevoed door een tante die hem naar de universiteit liet gaan: hij studeerde eerst oosterse talen en daarna rechten, maar slaagde er niet in om een diploma te halen.

Al in zijn tienerjaren hield Tolstoj vast aan een ideaal van perfectie en heiligheid: zijn zoektocht naar een rechtvaardiging van het leven voor het geweten.

Hij trok zich terug op het platteland in Jasnaja Poljana, waar hij in 1851 dienst nam als legerofficier; hij nam in 1854 deel aan de Krimoorlog, waar hij in aanraking kwam met de dood en de overwegingen die daaruit voortvloeiden. Hij begon zijn schrijverscarrière in deze tijd met 'De verhalen van Sevastopol', waarmee hij veel succes oogstte in Moskou.

Hij verliet het leger en verhuisde van 1856 tot 1861 tussen Moskou, Sint-Petersburg, Jasnaja Poljana met een paar uitstapjes over de grens.

In deze periode wordt Tolsotj verscheurd tussen een ideaal van een natuurlijk, zorgeloos leven (jagen, vrouwen en plezier) en het onvermogen om betekenis te vinden in deze context.

In 1860 verloor hij zijn broer; deze gebeurtenis maakte hem erg van streek; op tweeëndertigjarige leeftijd beschouwde hij zichzelf al als oud en hopeloos: hij trouwde met Sofja Andrèevna Behrs. Het huwelijk stelde hem in staat om een stabiele en blijvende natuurlijke staat van sereniteit te bereiken. In deze jaren ontstonden zijn bekendste meesterwerken, 'Oorlog en Vrede' (1893-1869) en 'Anna Karenina' (1873-1877).

Na jaren van echte rationalistische crisis rijpt bij hem, door de ervaring van het gezinsleven, de overtuiging dat de mens juist geschapen is voor geluk en dat de zin van het leven het leven zelf is.

Deze zekerheden worden echter langzaam gekraakt door de worm van de dood: hier ontwikkelt zich zijn bekering tot religie, die niettemin sterk verbonden blijft met het rationalistische denken.

In de laatste periode van zijn leven schreef Tolstoj veel: zijn hernieuwde doel was niet langer de analyse van de menselijke natuur, maar de verspreiding van zijn religieuze gedachtegoed, dat inmiddels talrijke volgelingen had verzameld. De stijl en filosofische boodschap van zijn werken veranderden volledig, zonder echter zijn stilistisch meesterschap te verliezen, een talent waarvoor hij 'de grootste' zou worden genoemd.In feite behandelt Tolstojs literaire productie heel verschillende thema's, maar het is altijd mogelijk om de toets van de meester waar te nemen, samen met zijn onmiskenbare stem, die altijd neigt naar de mens en zijn existentiële twijfel.

Lev Tolstoj stierf op 82-jarige leeftijd, op 20 november 1910, in Astapovo.