Biografie - Een middelmatige Ravel?

Hij is misschien wel de meest representatieve muzikant van de 20e eeuw, de artiest die in staat was een unieke en onherhaalbare synthese te bieden tussen muziek van populaire oorsprong en die van de nobelste traditie, door ze te vermengen tot een mengsel van immense fascinatie. Zo'n portret kan alleen maar verwijzen naar de naam van George Gershwin de sublieme componist ook beroemd om zijn minderwaardigheidscomplexen. Hij die plebejische muziek gebruikte zoals jazz of zang, die als een onoverbrugbare kloof met de Europese traditie werd ervaren, in een soort voortdurende jacht op de acceptatie van zijn kunst door de 'echte' componisten. Maurice Ravel aanbiddend met heel zijn ziel, gaat het verhaal dat hij op een dag naar de Maestro ging om te vragen om lessenmaar hij hoorde zichzelf antwoorden: "Waarom wil hij een middelmatige Ravel zijn, terwijl hij een goede Gershwin is?".

Geboren in New York op 26 september 1898, begon hij piano te studeren en nam meteen les bij verschillende muzikanten. Als aangeboren en vroegrijp talent, een groot assimilator, schreef hij zijn eerste liedjes in 1915, terwijl het jaar daarop al een van zijn duizelingwekkende meesterwerken 'When you want'em you cant' get'em' verscheen.

Ondertussen maakte hij naam als begeleider van zangeres Louise Dresser.

In 1918 publiceerde hij 'Half over acht' en in 1919 'La Lucille'. Succes kreeg hij ook in Europa met 'Rhapsody in blue', een ingenieuze synthese van verschillende stijlen, en in 1934 met de nu historische standaard 'I got rythm'.

Zijn aankomst in Parijs in maart 1928 voor uitvoeringen van zijn 'Concert in F', een van zijn composities geschreven in een poging om geloofwaardigheid te verwerven bij het beschaafde publiek, zag hem triomferen in glorie, vooral na de presentatie van het beroemde symfonische gedicht 'An American in Paris', dat het publiek letterlijk betoverde.

Door de bekendheid die hij in Europa verwierf, leerde hij de beroemdste hedendaagse componisten kennen, zoals Stravinsky, Milhaud, Prokofiev en Poulenc, allemaal persoonlijkheden die de muziektaal ontregelden, ook al behoorden ze niet tot de avant-garde in strikte of extremistische zin (in Europa circuleerden bijvoorbeeld al langer dodekafonie en atonale muziek).

Op grond van de roem die hij had verworven, kreeg hij in 1930 een contract van niemand minder dan de Metropolitan Opera House, die hem de opdracht gaf een opera te schrijven. Na een lange beproeving van vijf jaar zag 'Porgy and Bess' eindelijk het licht, opnieuw een absoluut meesterwerk, de fundamentele bouwsteen van een typisch en echt Amerikaans theater, eindelijk bevrijd van Europese modellen (ondanks de schuld aan deernaar toe is, zoals altijd bij Gershwin, onontkoombaar).

In 1931 verhuisde hij naar Beverly Hills waar hij zijn productie van filmmuziek gemakkelijker kon voortzetten. In 1932 inspireerde een verblijf in Havana hem tot het schrijven van de prachtige 'Cuban Overture' waarin de componist sterk putte uit de populaire muziek van West-Indië.

George Gershwin, met een zwakke gezondheid en een milde en gevoelige geest, overleed op 11 juli 1937 op slechts 39-jarige leeftijd in Hollywood, Beverly Hills.