Βιογραφία - Soul and Voice

• Η δεκαετία του 1960
• Η δεκαετία του 1970
• Η δεκαετία του 1970 και του 1980
• Η Aretha Franklin στη δεκαετία του 2000

Η Αρίθα Λουίζ Φράνκλιν γεννήθηκε στο Μέμφις στις 25 Μαρτίου 1942. Ο πατέρας της είναι ένας βαπτιστής ιεροκήρυκας, του οποίου η φήμη φτάνει πέρα από τα σύνορα των Η.Π.Α. Τα παιδιά του αιδεσιμότατου Φράνκλιν μεγαλώνουν με στέρεη θρησκευτική ανατροφή, ωστόσο ο ίδιος δεν μπορεί να αποφύγει τον χωρισμό από τη σύζυγό του και μητέρα της Αρίθα, Μπάρμπαρα Σίγκερς. Ενώ ο γιος Βον παραμένει με τη μητέρα του, η Αρίθα (τότεήταν έξι ετών) μαζί με τις αδελφές του Carolyn και Erma πήγαν να ζήσουν στο Ντιτρόιτ με τον πατέρα τους, όπου και μεγάλωσε.

Οι αδελφές τραγουδούν στην εκκλησία όπου ο πατέρας τους υποδέχεται τους σχεδόν πέντε χιλιάδες πιστούς του- η Αρίθα παίζει επίσης πιάνο κατά τη διάρκεια των εκκλησιαστικών ακολουθιών.

Η μελλοντική τραγουδίστρια έμεινε δύο φορές πρόωρα έγκυος: ο πρώτος της γιος Clarence γεννήθηκε όταν η Aretha ήταν μόλις δεκατριών ετών- στη συνέχεια γέννησε τον Edward, σε ηλικία δεκαπέντε ετών.

Όσον αφορά το μέλλον της Αρίθα Φράνκλιν Είχε ξεκάθαρες ιδέες και ήταν αποφασισμένη να μπει στη μουσική βιομηχανία ως επαγγελματίας: σε ηλικία μόλις δεκατεσσάρων ετών ηχογράφησε το πρώτο της τραγούδι για την JVB/Battle Records. Τη δεκαετία του 1950 ηχογράφησε πέντε άλμπουμ, αν και ανεπιτυχή, εμπνεόμενη από καλλιτέχνες όπως η Mahalia Jackson, η Clara Ward και η οικογενειακή φίλη Dinah Washington.

Έδειξε μεγάλο πάθος για την gospel μουσική και παράλληλα εμφανιζόταν σε τζαζ κλαμπ του Ντιτρόιτ, επιβάλλοντας με τη νεανική, φρέσκια και ταυτόχρονα ενεργητική φωνή της, που διέθετε έκταση τεσσάρων οκτάβων. Την πρόσεξε ο John Hammond, παραγωγός δίσκων και ανιχνευτής ταλέντων. Το 1960 η Aretha Franklin υπέγραψε συμβόλαιο με την Columbia Records, αλλά το αποκλειστικά τζαζ ρεπερτόριο πουεπιβάλλεται, κατά κάποιο τρόπο κόβει τα φτερά του.

Η δεκαετία του 1960

Στις αρχές της δεκαετίας του 1960, κατάφερε να κάνει αρκετά 45άρια επιτυχημένα, συμπεριλαμβανομένου του "Rock-a-bye Your Baby with a Dixie Melody".

Το 1962 παντρεύτηκε τον Ted White, ο οποίος έγινε ο μάνατζέρ της στην Columbia Records.

Μεταπήδησε στην Atlantic Records το 1967 και οι νέες της δουλειές ήταν ντυμένες στο είδος της soul, τόσο πολύ που σύντομα της δόθηκε το παρατσούκλι "The Queen of Soul".

Χάρη στη διεθνή φήμη που απέκτησε, έγινε σύμβολο υπερηφάνειας για τις μαύρες μειονότητες της Αμερικής, ιδίως με την ερμηνεία της στο τραγούδι "Respect" του Otis Redding, το οποίο έγινε ύμνος του φεμινιστικού κινήματος και του κινήματος για τα πολιτικά δικαιώματα.

Αυτά τα χρόνια Αρίθα Φράνκλιν κυριαρχεί στα charts και κερδίζει αρκετά χρυσά και πλατινένια άλμπουμ.

Το 1969 χώρισε από τον Ted White.

Η δεκαετία του 1970

Μεταξύ του τέλους της δεκαετίας του 1960 και των αρχών της δεκαετίας του 1970, πολλοί από τους δίσκους του ανέβηκαν στα αμερικανικά charts, καταλήγοντας συχνά στην κορυφή των charts. Το είδος κυμαινόταν από τη μουσική gospel μέχρι τα blues, από την pop μουσική μέχρι την ψυχεδελική μουσική και ακόμη και το rock and roll.

Αξέχαστες είναι κάποιες διασκευές των Beatles (Eleanor Rigby), The Band (The Weight), Simon & Garfunkel (Bridge over Troubled Water), Sam Cooke και The Drifters. Το "Live at Fillmore West" και το "Amazing Grace" είναι δύο από τους πιο γνωστούς και επιδραστικούς δίσκους του.

Παρά τις μεγάλες επιτυχίες της στο εξωτερικό, δεν κατάφερε ποτέ να φτάσει στην κορυφή των βρετανικών charts- έφτασε στην τέταρτη θέση το 1968 με την εκδοχή της στο "I Say a Little Prayer" του Burt Bacharach.

Εκτός από το προαναφερθέν "Respect" - το χαρακτηριστικό τραγούδι της - οι επιτυχίες της Aretha Franklin από αυτά τα χρόνια περιλαμβάνουν τα "Chain of Fools", "(You Make Me Feel Like) A Natural Woman", "Think" και "Baby I Love You".

Η δεκαετία του 1970 και του 1980

Στις αρχές της δεκαετίας του '70, η Aretha Franklin επέλεξε να χρησιμοποιήσει πιο ήπιους ήχους. Η ανερχόμενη ντίσκο-μουσική μονοπωλούσε την αγορά. Οι πωλήσεις των δίσκων της, καθώς και η αναγνώριση των κριτικών, άρχισαν να μειώνονται.

Η Aretha Franklin, ωστόσο, γνώρισε μια αναγέννηση τη δεκαετία του 1980: επέστρεψε στο προσκήνιο με τη συμμετοχή της στην ταινία "The Blues Brothers" (1980, του John Landis), η οποία έγινε cult. Υπέγραψε συμβόλαιο με την Arista Records και ηχογράφησε τα singles "United Together" και "Love All The Hurt Away", το τελευταίο σε ντουέτο με τον George Benson: η Aretha ανέβηκε έτσι και πάλι στα charts,ειδικά το 1982 με το άλμπουμ 'Jump To It'.

Τραγούδησε το "Freeway of Love" (χορευτικό τραγούδι) το 1985 και έκανε ντουέτο στο "Sisters Are Doing for Themselves" με τους Eurythmics- έκανε ντουέτο στο "I Knew You Were Waiting (For Me)" με τον George Michael, τραγούδι που έγινε το δεύτερο αμερικανικό νούμερο ένα.

Στα Grammy του 1998, αναγκασμένος να αντικαταστήσει τον Luciano Pavarotti που είχε αρρωστήσει, αυτοσχεδίασε μια ερμηνεία του "Nessun dorma" στο αρχικό κλειδί και τραγούδησε τον πρώτο στίχο στα ιταλικά. Η ερμηνεία του έμεινε στην ιστορία ως μια από τις καλύτερες που έγιναν ποτέ στα Grammy.

Η Aretha Franklin στη δεκαετία του 2000

Το 2000, συμμετείχε στο σίκουελ της ταινίας "Blues Brothers 2000 - The Legend Continues", υποδυόμενος τον "Respect". Κατά τη διάρκεια αυτών των ετών, συνεργάστηκε με ταλαντούχους σύγχρονους καλλιτέχνες της R&B, όπως η Fantasia Barrino, η Lauryn Hill και η Mary J. Blige.

Στις 20 Ιανουαρίου 2009, τραγούδησε στην Ουάσινγκτον στην τελετή ορκωμοσίας του 44ου Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, Μπαράκ Ομπάμα, ζωντανά στην παγκόσμια τηλεόραση και μπροστά σε περισσότερα από δύο εκατομμύρια ανθρώπους. Η Πολιτεία του Μίσιγκαν ανακήρυξε επίσημα τη φωνή του ως θαύμα της φύσης. Το 2010 διαγνώστηκε με καρκίνο του παγκρέατος- άρρωστος, αποσύρθηκε από τη σκηνή το 2017, Αρίθα Φράνκλιν απεβίωσε στο Ντιτρόιτ στις 16 Αυγούστου 2018 σε ηλικία 76 ετών.