Biografie - Een bocht, een recht, een verhaal

Livio Berruti, Italiaans atletiekkampioen, werd op 19 mei 1939 geboren in Turijn. Zijn naam staat onuitwisbaar in de geschiedenis van de nationale sport gegrift sinds 1960, toen hij de 200 meter won op de 17e Olympische Spelen in Rome. Die overwinning was ook symbolisch omdat Berruti de Amerikaanse dominantie in die specialiteit doorbrak en de eerste Italiaanse atleet was die eenOlympische finale.

Zijn familie behoorde tot de Piemontese hogere middenklasse; Livio begon met sporten in het Liceo Cavour in Turijn. Hij voelde zich al snel aangetrokken tot atletiek en de discipline waar hij het meest gepassioneerd over was, was hoogspringen.

Hij begon ook naar het Lancia sportcentrum te gaan in de hoop te kunnen tennissen. Toen hij zeventien was daagde hij spelenderwijs de schoolkampioen uit op de 100 meter sprint: hij versloeg hem.

Nadat hij zijn talent in sprinten had ontdekt, wijdde hij zich aan deze specialiteit. Tegen het einde van het schooljaar zou hij een van de beste sprinters van heel Italië zijn. Die explosiviteit in zijn enkels die uitkwam bij het hoogspringen zou een kwaliteit zijn die van onschatbare waarde zou blijken bij de starts.

Hij was pas achttien toen hij in 1957, bijna 20 jaar later, het Italiaanse record op de 100 meter (10"4) evenaarde dat in 1938 was gevestigd door Orazio Mariani.

Toen zijn vader Michele hoorde dat ze zijn zoon de 200 meter lieten proberen, stuurde hij een brief naar de staf van het nationale team om hen te waarschuwen niet door te gaan, bezorgd om Livio's nietige lichaamsbouw. Ze wilden niet naar hem luisteren.

In 1958 verlaagde hij het record met een tiende: de tijd van 10"3 leverde Berruti het wereldrecord voor junioren op.

Livio Berruti op de Olympische Spelen van Rome 1960

Een jaar later evenaart hij eerst het Italiaanse record op de 200 meter en verbetert dat vervolgens: in Malmoe, Zweden, brengt hij de tijd terug tot 20"8.

In de Arena van Milaan, op een 500-meterbaan (dus met een kortere bocht), liep hij in 20"7. In Duisburg versloeg hij de zeer sterke Hary op de 100 meter; op de 200 meter versloeg hij de Franse Abduol Seye, houder van de beste Europese tijd.

Eind mei 1960 liep hij de 100 meter in Verona in 10"2 en vestigde daarmee een nieuw Italiaans record, maar werd daarna in Londen over dezelfde afstand verslagen door Radford. In Warschau bevestigde hij zijn 20"7 op de 200 meter.

De Olympische Spelen naderen: Aristide Facchini, coach van het Fiamme Oro team en zijn trainer, overtuigt Berruti om zich alleen te richten op de 200 meter race, zonder de 100 meter te lopen.

De Olympische Spelen in Rome waren eindelijk aangebroken: de belangrijkste tegenstanders waren de drie Amerikanen Norton, Johnson en Carney, en de twee Europeanen Radford en Seye. Berruti speelde 'thuis' en behaalde, gesterkt door het gejuich van het publiek, de beste tijden zowel in de batterijen als in de kwartfinales. De grote favoriet leek echter Seye te zijn, die de eerste halve finale domineerde; in de tweedeIn de halve finale moest Berruti ook mentaal worstelen met het feit dat hij in de blokken stond met drie wereldrecordhouders naast zich: Norton, Johnson en Radford. Hij nam een perfecte bocht en bij het opkomen van het rechte stuk vloog er een duif uit de baan van de Italiaan. Berruti, die gewend is om op te vallen door het dragen van een donkere bril en witte sokken, domineerde de race en hoewel hij niet pushtemet het gaspedaal helemaal ingetrapt, finishte hij door het bestaande wereldrecord van 20"5 te evenaren.

Er zijn nog maar een paar uur verstreken sinds de halve finale: het is 6 uur 's middags op zaterdag 3 september als de finale begint. Berruti, 180 cm voor 66 kg, lijkt de bocht te verslinden: bij het ingaan van het rechte stuk gaat hij aan de leiding. Seye en Carney halen in, maar het is Livio Berruti die als eerste over de finish komt. Hij zet opnieuw een tijd neer van 20"5.

Vóór deze dag was geen enkele Italiaanse sprinter ooit doorgedrongen tot de finale van een Olympische Spelen. Het zou tot Pietro Mennea in 1980 duren voordat hij hetzelfde zou doen.

Als bekroning van zijn Olympische Spelen nam Berruti (met Sardi, Ottolina en Colani) deel aan de 4x100 estafette: het team miste de bronzen medaille op een honderdste, maar vestigde een nieuw Italiaans record met 40"0.

Voor zijn historische prestatie ontving hij een '500' van Fiat, 800.000 Lire van CONI voor de gouden medaille en 400.000 Lire voor het wereldrecord.

Gianni Brera schreef over hem:

Berruti's racecarrière kende daarna afwisselende fases. Hij was in zijn beste vorm aan de vooravond van de Olympische Spelen van 1964 in Tokio: hij liep de halve finales in 20"78 om vijfde te worden op de 200 meter, eerste wit en eerste Europeaan. Met de 4x100 estafetteploeg werd hij zevende en verlaagde hij het nationaal record tot 39"3.

1968 is zijn laatste jaar op hoog niveau. Hij loopt de 200 m in 20"7 in Triëst en neemt deel aan de Olympische Spelen in Mexico City: opnieuw eindigt hij met de 4x100 estafette zevende en behaalt een nieuw Italiaans record (39"2). De peesproblemen worden acuter en hij besluit met pensioen te gaan.

45 jaar na de Olympische Winterspelen van 2006 in Turijn is Berruti een van de laatste fakkeldragers die het evenement opent.