Biografia - Dramatyczny impuls do spowiedzi

André Paul Guillaume Gide urodził się w Paryżu 22 listopada 1869 roku w zamożnej rodzinie o tradycjach hugenockich. Został osierocony w młodym wieku, więc został wychowany przez matkę Juliette Rondeaux zgodnie z surowym purytańskim wychowaniem. Niedaleko ich domu w Paryżu mieszka Anna Shackleton, niegdyś guwernantka i nauczycielka Juliette, z którą nadal łączy ją silna przyjaźń.Urodzona w Szkocji, o słodkim usposobieniu, beztroska i inteligentna, odegrała ważną rolę w edukacji młodego André: śmierć Anny w 1884 roku głęboko naznaczyła Gide'a, który wspominał ją w swoich dziełach "The Narrow Door" i "If the Seed Does Not Die".

W latach 1885-1888 André przeżył okres religijnego uniesienia, który dzielił ze swoją kuzynką Madeleine Rondeaux poprzez gęstą korespondencję listową i wspólne lektury. Rzucił się w wir studiowania Biblii i greckich autorów, a także zaczął praktykować ascezę.

W 1891 r., wkrótce po napisaniu "Traktatu o Narcyzie", Gide poznał Oscara Wilde'a, którego był przerażony, ale i zafascynowany. Zaczął czytać Goethego i odkrył zasadność przyjemności, w przeciwieństwie do tego, co głosiło purytańskie wychowanie, które otrzymał.

W 1893 r. jego przyjaciel i młody malarz Paul Laurens zaprosił Gide'a w podróż opłaconą ze stypendium: stało się to dla Gide'a okazją do moralnego i seksualnego wyzwolenia; obaj podróżowali do Tunezji, Algierii i Włoch.

Dwa lata później (1895) zmarła jego matka: 26-letni Gide poślubił swoją kuzynkę Madeleine, do której był przywiązany od dzieciństwa i z którą z czasem nawiązał intensywną więź duchową.

Wraz z Copeau, Ghéonem, Schlumbergerem, a później Jacquesem Rivière, założył "Nouvelle Revue Française", który miał stać się najbardziej prestiżowym magazynem literackim w Europie w okresie międzywojennym.

W 1924 r., w opowiadaniu "Corydon" (rozpowszechnianym poufnie już kilka lat wcześniej, w 1911 r.), André Gide publicznie wyznał swój homoseksualizm.

Jego podróż do Konga (1925-1926) zapoczątkowała jego świadomość polityczną, która doprowadziła go do przystąpienia do komunizmu w 1932 r. W 1935 r. przewodniczył wraz z Malraux pierwszemu Międzynarodowemu Kongresowi Pisarzy w Obronie Kultury.

Po podróży do Związku Radzieckiego (1936) zerwał z ideami komunistycznymi.

W 1947 roku otrzymał literacką Nagrodę Nobla; w uzasadnieniu czytamy: " za jego wszechstronne i artystycznie znaczące pisma, w których ludzkie problemy i warunki zostały przedstawione z nieustraszonym umiłowaniem prawdy i przenikliwą psychologiczną wnikliwością ".

Wczesne prace Gide'a są pod wpływem symbolizmu: "Les nourritures terre stres" (1897) to skrzyżowanie poematu prozą i traktatu, rodzaj hymnu na cześć egzystencjalnego stanu "dostępności", w którym radość zmysłów i duchowy zapał stają się jednym i tym samym. "L'immoraliste" (Immoralista, 1902) i "La porte étroite" (Wąskie drzwi, 1909) sąW "Kryptach Watykanu" (Les caves du Vatican, 1914) temat poprzednich utworów zostaje rozwinięty i poddany radykalnej ironii; powieść jest również ważna ze względu na swoją antykatolicką polemikę (odzwierciedlenie zerwania Gide'a z Claudelem), a przede wszystkim ze względu na wątek "nieśmiertelności".Dostojewska pochodna "darmowego czynu" dokonanego przez Lafcadio, najbardziej udaną postać w całej twórczości Gide'a.

W latach 1920-1925 ukazały się jego "Wspomnienia", "Jeśli ziarno nie umrze" (Si le grain ne meurt...), ważny i wyraźnie autobiograficzny utwór o dzieciństwie i młodości, oraz "Fałszerze" (Les faux-monnayeurs), jedyna książka, którą sam autor klasyfikuje jako "powieść" i która stanowi jego najbardziej złożone dzieło.

Późniejsza "Podróż do Konga" (1927) i "Powrót z Czadu" (1928) zawierają silne potępienie kolonialnego wyzysku. W 1939 r. ukazał się "Dziennik": pierwszy tom odnosi się do okresu 1889-1939, drugi ukaże się w 1950 r.; będzie to jego narracyjne arcydzieło, fundamentalne dzieło dla wiedzy o autorze, a także 50 lat francuskiej i europejskiej historii kultury.

Inne dzieła to eseje "Dostojewski" (1923), "Jesienne strony" (1949). sztuki: "Saül" (1904), "Oedipe" (1930), "Persèphone" (1934), "Thésée" (1946). inne dzieła: "Notatniki André Waltera" (Les cahiers d'André Walter, 1891), "Powrót syna marnotrawnego" (Le retour de l'enfant prodigue, 1907), "Symfonia pastoralna" (La symphonie pastorale, 1919), "The School of theżony" (L'école des femmes, 1929).

André Gide zmarł w swoim rodzinnym mieście, Paryżu, 19 lutego 1951 roku: został pochowany obok swojej ukochanej Madeleine na małym cmentarzu w Cuverville, w departamencie Seine-Maritime.