Biografia - Sztuka w perspektywie

Leon Battista Alberti, jedna z największych postaci renesansu, twórca perspektywy matematycznej i teoretyk sztuki, urodził się w Genui w 1404 roku jako nieślubny syn Lorenza Albertiego, florenckiego wygnańca i członka zamożnej rodziny kupieckiej, wygnanego z Florencji od 1382 roku z powodów politycznych.

Studiował w Padwie, poświęcając się w szczególności studiowaniu literatury. Jego miłość do klasycyzmu eksplodowała tak bardzo, że później skomponował "Descriptio Urbis Romae", pierwsze systematyczne studium rekonstrukcji rzymskiego miasta.

Następnie przeniósł się do Bolonii, aby podjąć studia z zakresu prawa kanonicznego i greki, ale nie wykluczył ze swoich zainteresowań muzyki, malarstwa, rzeźby, architektury i nauk fizyczno-matematycznych. Jednak po śmierci ojca w 1421 r. pojawiły się poważne nieporozumienia z rodziną, spotęgowane trudnościami finansowymi, tymi samymi, które prawdopodobnie doprowadziły go do śmierci ojca w 1421 r.chęć przyjęcia święceń zakonnych i rozpoczęcia kariery w Kościele.

W 1431 r. został sekretarzem patriarchy Grado, a w 1432 r., po przeprowadzce do Rzymu, został mianowany abbrewiarzem apostolskim (stanowisko, które polegało na kontrasygnowaniu apostolskich "brevi", tj. rozporządzeń, które papież wysyłał do biskupów), które zajmował przez dobre 34 lata, podczas których mieszkał między Rzymem, Ferrarą, Bolonią i Florencją.

Biorąc pod uwagę znaczenie jego działalności jako architekta i artysty, ważną część jego twórczości literackiej stanowią traktaty o architekturze ("De re aedificatoria", 1452, monumentalne dzieło w dziesięciu tomach, które przyniosło mu sławę "Witruwiusza nowej architektury"), malarstwie ("De pictura", 1435, później przetłumaczone przez niego na język wernakularny pod tytułem "Della pittura") i rzeźbie.W swoich pismach, począwszy od rozważań na temat sztuki starożytnej, rozwija teorię, że piękno jest niczym innym jak harmonią, wyrażalną matematycznie, między całością a jej częściami: stąd pomysł, że w "proporcjach" rzymskich budynków leży podstawa projektowania architektonicznego.

Począwszy od 1433 r. poświęcił się pisaniu w języku narodowym czterech "Ksiąg Rodziny", być może swojego arcydzieła, ukończonego w 1441 r. Traktat odtwarza dialog, który miał miejsce w Padwie w 1421 r., w którym uczestniczyło czterech członków rodziny Alberti, do których autor dodaje piątego, Battistę, wyimaginowaną postać, która prawdopodobnie podszywa się pod samego Albertiego.W tym dialogu ścierają się dwie przeciwstawne wizje: z jednej strony nowa, burżuazyjna, nowoczesna mentalność, z drugiej przeszłość, tradycja.

Wśród jego niezliczonych osiągnięć w dziedzinie architektury warto wspomnieć, że jest autorem tak zwanego Tempio Malatestiano w Rimini i Palazzo Rucellai we Florencji; że był odpowiedzialny za ukończenie S. Maria Novella (również w mieście Medyceuszy), kościoła Sant'Andrea w Mantui i dzwonnicy katedry w Ferrarze.

Podsumowując, można powiedzieć, że Leon Battista Alberti podsumowuje w sobie cechy nowego człowieka renesansu, tak zwanego "człowieka uniwersalnego", którego model został wyniesiony na wyżyny przez Leonarda. Byli to artyści i intelektualiści renesansu, których pomysłowość i wszechstronność pozwoliły im wyróżniać się w najróżniejszych sferach kultury.

Jeśli chodzi o produkcję geniusza z Genui, należy również wspomnieć o skomponowaniu w 1450 r. "Momus" (Momo), satyrycznej powieści napisanej po łacinie, w której z pewną goryczą zajmuje się relacją między literaturą a władzą polityczną. Ponadto nie można zapomnieć o łacińskim Apologi z 1437 r., swego rodzaju brewiarzu jego filozofii życia.

Po długim, intensywnym i pracowitym życiu zmarł w Rzymie 25 kwietnia 1472 roku.