Biografie - Kunst in perspectief

Leon Battista Alberti is een van de grootste figuren van de Renaissance, de ontwikkelaar van het wiskundige perspectief en de theoreticus van de kunst. Hij werd in 1404 in Genua geboren als buitenechtelijke zoon van Lorenzo Alberti, een Florentijnse balling en lid van een rijke koopmansfamilie die sinds 1382 om politieke redenen uit Florence was verbannen.

Hij studeerde in Padua en wijdde zich vooral aan de studie van literatuur. Zijn liefde voor het classicisme explodeerde, zozeer zelfs dat hij later de 'Descriptio Urbis Romae' schreef, de eerste systematische studie voor een reconstructie van de Romeinse stad.

Hij verhuisde vervolgens naar Bologna om canoniek recht en Grieks te studeren, maar sloot muziek, schilderkunst, beeldhouwkunst, architectuur en de natuurkundig-wiskundige wetenschappen niet uit van zijn interesses. Na de dood van zijn vader in 1421 ontstonden er echter ernstige meningsverschillen met zijn familie, verergerd door financiële problemen, dezelfde die hem waarschijnlijk tot de dood van zijn vader in 1421 hadden gebracht.drang om religieuze ordes aan te nemen en een carrière in de kerk te beginnen.

In 1431 werd hij secretaris van de patriarch van Grado en in 1432, toen hij naar Rome was verhuisd, werd hij benoemd tot apostolisch abbreviator (een functie die bestond uit het medeondertekenen van de apostolische 'brevi', d.w.z. de disposities die de paus naar de bisschoppen stuurde), een functie die hij ruim 34 jaar bekleedde en waarin hij verbleef tussen Rome, Ferrara, Bologna en Florence.

Gezien het belang van zijn activiteiten als architect en kunstenaar bestaat een belangrijk deel van zijn literaire productie uit verhandelingen over architectuur (de 'De re aedificatoria', 1452, een monumentaal werk in tien delen dat hem bekendheid gaf als de 'Vitruvius van de nieuwe architectuur'), schilderkunst (de 'De pictura', 1435, later door hem vertaald in de volkstaal onder de titel 'Della pittura') en beeldhouwkunst.In zijn geschriften, te beginnen met beschouwingen over de kunst van de oudheid, werkt hij de theorie uit dat schoonheid niets anders is dan de mathematisch uit te drukken harmonie tussen het geheel en zijn delen: vandaar het idee dat in de 'proportionering' van Romeinse gebouwen de basis van het architectonisch ontwerp ligt.

Vanaf 1433 wijdde hij zich aan het in de volkstaal schrijven van de vier 'Boeken van de Familie', misschien wel zijn meesterwerk, voltooid in 1441. Het traktaat reproduceert een dialoog die plaatsvond in Padua in 1421 waaraan vier leden van de familie Alberti deelnamen, waaraan de auteur een vijfde toevoegt, Battista, een denkbeeldig personage dat waarschijnlijk Alberti zelf imiteert uitJong. Twee tegengestelde visies botsen in deze dialoog: aan de ene kant de nieuwe, burgerlijke, moderne mentaliteit, aan de andere kant het verleden, de traditie.

Onder zijn ontelbare prestaties op het gebied van architectuur is het vermelden waard dat hij de auteur is van de zogenaamde Tempio Malatestiano in Rimini en het Palazzo Rucellai in Florence; dat hij verantwoordelijk was voor de voltooiing van S. Maria Novella (ook in de Medici stad), de kerk van Sant'Andrea in Mantua en de klokkentoren van de kathedraal van Ferrara.

Samenvattend kan gezegd worden dat Leon Battista Alberti in zichzelf de kenmerken van de nieuwe mens van de Renaissance samenvat, de zogenaamde 'universele mens', wiens model door Leonardo naar de hoogste hoogten werd getild. Dit waren kunstenaars en intellectuelen, die van de Renaissance, wier vindingrijkheid en veelzijdigheid hen in staat stelden om op de meest uiteenlopende culturele gebieden uit te blinken.

Wat de productie van het genie uit Genua betreft, moet ook de compositie in 1450 van de 'Momus' (Momo) worden genoemd, een satirische roman geschreven in het Latijn, waarin hij met een zekere bitterheid de relatie tussen literatuur en politieke macht behandelt. Daarnaast mogen de Apologi in het Latijn van 1437, een soort brevier van zijn levensfilosofie, niet worden vergeten.

Na een lang, intens en ijverig leven stierf hij op 25 april 1472 in Rome.