Biografie - Papieren vlinders

De beroemde schrijver van 'Lolita' werd in 1899 in Sint-Petersburg geboren in een familie van oude Russische adel die na de revolutie van 1917 naar het Westen emigreerde. Zijn opvoeding is dus sterk toe te schrijven aan de Europese gevoeligheid, waarvan hij de momenten en dilemma's wist uit te spelen zonder het gevoel voor drama, dat typisch is voor de Russische cultuur, op te geven. Hij studeerde af in Cambridge en maakte van Europa zijneerst in Frankrijk en daarna in Duitsland, hoewel de vroegste geschriften die aan de kunstenaar worden toegeschreven nog steeds in het Russisch zijn (vandaar dat ze vooral verspreid werden onder immigranten uit zijn land).

Gepassioneerd door vlinders, cultiveerde Vladimir Nabokov een passie voor insecten die een waar beroep werd. Toen hij in 1940 naar de Verenigde Staten verhuisde (in '45 nam hij de Amerikaanse nationaliteit aan), deed hij dat om entomoloog onderzoeker te worden. Vanaf dat moment schreef hij in het Engels. Natuurlijk liet de briljante schrijver de literatuur nooit in de steek, zozeer zelfs dat hij later, voor niet minder dan elfjaren doceerde hij Russische literatuur aan de Cornell University in Ithaca, waarbij hij zijn werk als entomoloog afwisselde met zijn werk als schrijver (een onvergetelijke foto van hem in een struik met een net in zijn hand op jacht naar vlinders is bewaard gebleven).

Zijn eerste roman, 'Masenka', kwam uit in 1926, een paar jaar later gevolgd door 'King Woman Knave' en daarna geleidelijk aan door 'The Defence of Luzin' (een verhaal gebaseerd op zijn andere grote passie, schaken), 'The Eye', 'Camera Obscura', 'Glory' en het Kafkaëske korte verhaal 'Invitation to a Beheading'. Dit zijn allemaal werken die grotendeels kunnen worden omschreven als meesterwerken, bewonderenswaardige syntheses van thema's.typisch Russische, zoals die van de splitsing, en crisis van de typisch Europese roman

Maar een schrijver als Nabokov kon ook niet onverschillig blijven voor een realiteit als de Amerikaanse, met haar drama's, ellende en tegenstrijdigheden. De eenzaamheid die zo typerend is voor zo'n sterk individualistische samenleving, het thema van het onderwerp dat gedreven wordt door tal van misschien wel verleidelijke en commerciële belangen kon niet genegeerd worden door de grote geest van de Russische kunstenaar.

Op de emotionele golf van deze introspectieve analyse schreef hij 'Het echte leven van Sebastian Knight' en in 1955 publiceerde hij het boek dat hem eeuwige roem zou schenken, het schandalige en sublieme 'Lolita'. Met het verschijnen van deze roman schoot Nabokovs roem in een oogwenk omhoog, meteen ook het thema (de morbide relatie tussen een volwassen professor en een jong meisje) en de stijl.van de roman zette hem in het middelpunt van de internationale kritische belangstelling en beïnvloedde vervolgens een groot aantal auteurs.

Toen het hete moment van 'Lolita' eenmaal voorbij was, ging Nabokov verder met het drukken van andere boeken met veel diepgang, zoals 'Pnin', een ironische verkenning van de wereld van de Amerikaanse colleges, en 'Pale Fire', dat zich ook afspeelt in de universitaire wereld. Het vermogen van de schrijver om te onthullen wat er schuilgaat achter de verschijningen van de gemiddelde westerse, neurotische man is ongeëvenaard.Er komen nog steeds een aantal romans uit Nabokovs pen, die niet allemaal de waardering krijgen die ze verdienen en het onderwerp zijn van late herontdekkingen.

We mogen ook niet vergeten dat Nabokov ook een uitstekend literair criticus was. Zijn studies richtten zich vooral op auteurs uit zijn thuisland, onder wie we op zijn minst het fundamentele essay "Nikolai Gogol'" (1944) moeten noemen. Ook belangrijk is zijn Engelse vertaling, compleet met persoonlijk commentaar, van Poesjkins "Evgenij Onegin". Andere essays over Europese schrijversvan de 19e en 20e eeuw werden verzameld in het postume 'Lectures on Literature' (1980). Een verzameling interviews en artikelen, ook over entomologische onderwerpen, is te vinden in 'Strong Opinions' dat ook in het Italiaans is gepubliceerd onder de titel 'Intransigences'.

Vladimir Nabokov overleed op 2 juli 1977 in Montreaux (Zwitserland) op 78-jarige leeftijd aan een longontsteking.