تەرجىمىھالى • شائىرلارنىڭ قىلىدىغان ئىشلىرى نېمە قالدى؟ 1883-يىلى ئۇنىڭ ئانىسى فېلىكتا راھىلە كوخېن يەھۇدىيلاردىن بولۇپ ، ترىستې گېتوسىدا ئىشلەيدىغان سودىگەرلەر ئائىلىسىگە تەۋە.

ئېسىل ۋېنىتسىيە ئائىلىسىنىڭ سودا ۋاكالەتچىسى دادىسى Ugo Edoardo Poli دەسلەپتە يەھۇدىي دىنىغا كىرىپ راھىلە بىلەن توي قىلغان ، ئەمما ئۇ بالا كۈتكەندە ئۇنى تاشلىۋەتكەن.

كەلگۈسىدىكى شائىر دادا ئوبرازىنىڭ كەملىكى سەۋەبىدىن مۇڭلۇق مۇھىتتا چوڭ بولغان. ئۈچ يىل ئۇنى سىلوۋېنىيە ھۆل سېستىرا پېپپا ساباز بېقىپ چوڭ قىلغان ، ئۇ كىچىك Umberto غا بولغان بارلىق ئامراقلىقىنى (ئوغلىدىن ئايرىلغان) بەرگەن. سابا ئۇنى « خۇشاللىق ئانىسى » دەپ تىلغا ئالغان. كېيىن ئۇ ئاپىسى بىلەن بىللە ، ئىككى ھاممىسى بىلەن بىللە ، سابىق گارىبالدى تاغىسى جۇسېپپې لۇززاتونىڭ قوللىشى ئاستىدا چوڭ بولىدۇ.

ئۇنىڭ ئۆسمۈرلۈك دەۋرىدىكى تەتقىقاتى بىر قەدەر تەرتىپسىز ئىدى: ئۇ ئالدى بىلەن «دانتې ئالىگېرى» گىمنازىيىسىگە قاتناشتى ، ئاندىن سودا ۋە دېڭىز ئارمىيىسى ئاكادېمىيىسىگە ئۆتتى ، ئەمما ئۇ ئوقۇش يىلىنىڭ ئوتتۇرىسىدا تاشلىۋەتكەن. بۇ دەۋردە ئۇ مۇزىكىغا يېقىنلىشىدۇ ، ئۇ يەنە سېركچى ئۇگو چىيا ۋە پىئانىنوچى ئەنجىلىنو تاگلىياپىترا بىلەن بولغان دوستلۇقى سەۋەبىدىن. قانداقلا بولمىسۇن ، ئۇنىڭ سېرك چېلىشنى ئۆگىنىشكە ئۇرۇنۇشى ناھايىتى ئاز. ئۇنىڭ ئورنىغا ئۇ بەرگەن تۇنجى شېئىرلارنىڭ تەركىبىي قىسمىئاللىبۇرۇن بىرىنچى ياخشى نەتىجە. ئۇ Umberto Chopin Poli نامىدا مۇنداق يازىدۇ: ئۇنىڭ ئەسەرلىرى كۆپىنچە سونېتلار بولۇپ ، ئۇلار پارىنى ، فوسكولو ، لېئوپاردى ۋە پېتاركانىڭ تەسىرىگە ئۇچرىغان.

1903-يىلى ئۇ پىساغا كۆچۈپ ئوقۇشنى داۋاملاشتۇردى. ئۇ پروفېسسور ۋىتتېرىئو سىئان ئۆتكۈزگەن ئىتالىيە ئەدەبىياتى كۇرسىغا قاتناشقان ، ئەمما ئۇزۇن ئۆتمەيلا ئارخولوگىيە ، لاتىن ۋە گېرمان تىلىغا ئۆتكەن.

كېيىنكى يىلى ، دوستى چىسا بىلەن كېلىشەلمىگەنلىكتىن ، ئۇ ئېغىر چۈشكۈنلۈككە پېتىپ قېلىپ ، ئۇنى تىرىستېغا قايتىشنى قارار قىلدى. دەل مۇشۇ دەۋردە ئۇ ياش زىيالىيلارنىڭ تارىخى ئۇچرىشىش ئورنى ۋە ئارامگاھى بولغان «Caffè Rossetti» نى دائىم زىيارەت قىلدى. بۇ يەردە ئۇ كەلگۈسىدىكى شائىر Virgilio Giotti بىلەن تونۇشقان.

1905-يىلى ئۇ تىرىستېدىن ئايرىلىپ فىلورېنسىيەگە بېرىپ ئۇ يەردە ئىككى يىل تۇرغان ۋە ئۇ يەردە «ۋوكيان» سەنئەت چەمبىرىكىنى دائىم زىيارەت قىلغان ، ئەمما ئۇلارنىڭ ھېچقايسىسى بىلەن چوڭقۇر باغلانمىغان.

ئۆيىگە قايتىش ئۈچۈن پات-پات يوقلاپ تۇرىدىغان بىر قېتىملىق زىيارىتىنىڭ بىرىدە ئۇ كارولىنا ۋولفلېر بىلەن تونۇشتى ، ئۇ شېئىرلىرىنىڭ لىنا بولۇپ ، كىم ئۇنىڭ ئايالى بولىدۇ.

گەرچە جۇغراپىيىلىك جەھەتتىن ئاۋسترىيە-ۋېنگرىيە ئىمپېرىيىسى چېگرىسى ئىچىدە ياشايدىغان بولسىمۇ ، ئەمما ئۇ ئىتالىيە پۇقراسى بولۇپ ، 1907-يىلى 4-ئايدا ھەربىي خىزمەتكە كەتكەن. ئۇنىڭ «ھەربىي ئايەتلىرى» سالېرنودا تۇغۇلىدۇ.

قاراڭ: Veridiana Mallmann نىڭ تەرجىمىھالى

ئۇ 1908-يىلى 9-ئايدا تىرىستېغا قايتىپ كېلىپ ، كەلگۈسىدىكى ئاكىسى بىلەن سودا قىلىپ ، ئىككى تۈرلۈك دۇكاننى باشقۇرىدۇ.توك. 2-ئاينىڭ 28-كۈنى ئۇ لىنا بىلەن يەھۇدىيلارنىڭ ئادىتى بىلەن توي قىلدى. كېيىنكى يىلى ، ئۇلارنىڭ قىزى لىنۇچيا تۇغۇلغان.

ئۇ 1911-يىلى ئۇمبېرتو سابا تەخەللۇسى بىلەن ئۆزىنىڭ تۇنجى كىتابى: «شېئىرلار» نى نەشر قىلدۇرغان. كەينىدىن «كۆزۈم بىلەن (مېنىڭ ئىككىنچى ئايەت كىتابىم)» ، ھازىر «Trieste and a woman» دەپ ئاتالغان. تەخەللۇسى ئېنىق ئەمەس. ئۇ ئۇنى چوقۇنىدىغان سېستىرا پېپپا سابازغا بولغان ھۆرمىتى ئۈچۈن ياكى ئۇنىڭ يەھۇدى كېلىپ چىقىشى ئۈچۈن ھۆرمەت قىلغان بولۇشى مۇمكىن دەپ قارىلىدۇ («سابا» سۆزى «بوۋا» مەنىسىنى بىلدۈرىدۇ).

«شائىرلارنىڭ قىلىشقا تېگىشلىك ئىشى» ماقالىسى سابا ئوچۇق-ئاشكارە ۋە سەمىمىي شېئىرىي تەشەببۇس قىلىدىغان بۇ دەۋرگە تۇتىشىدۇ. مانزونىنىڭ «مۇقەددەس مەدھىيە» ئەندىزىسىنى D'Annunzio نىڭ ئىشلەپچىقىرىشى بىلەن سېلىشتۇردى. ئۇ ماقالىنى «Vocaloid» ژۇرنىلىدا ئېلان قىلىدۇ ، ئەمما رەت قىلىندى: ئۇ پەقەت 1959-يىلى نەشر قىلىنىدۇ.

ئۇ ئايالىنىڭ خىيانەتچىلىكىدىن كېيىن بىر مەزگىل كرىزىسنى باشتىن كەچۈردى. ئۇ ئائىلىسىدىكىلەر بىلەن بولوگناغا كۆچۈپ كېتىشنى قارار قىلغان ۋە بۇ يەردە «Il Resto del Carlino» گېزىتى بىلەن ھەمكارلاشقان ، ئاندىن 1914-يىلى مىلانغا كەلگەن ، ئۇ يەردە ئېدېن تىياتىرخانىسىنىڭ قەھۋەخانىسىنى باشقۇرۇشقا ھاۋالە قىلىنغان.

بىرىنچى دۇنيا ئۇرۇشى پارتىلىغاندا ئۇ چاقىرىلدى: دەسلەپتە ئۇ كاسالماگگىيوردا ئاۋىستىرىيە مەھبۇس ئەسكەرلىرى لاگېرىدا ئىدى ، ئاندىن ھەربىي ئىشخانىدا خەت بېسىش ماشىنىسى بولۇپ ئىشلىدى. 1917-يىلى ئۇ تالېدو ئايرودرومىدا بولۇپ ، ئۇ تەيىنلەنگەنئايروپىلان ياساش ئۈچۈن ياغاچ سىناق قىلغۇچى.

بۇ مەزگىلدە ئۇ نىتچېنى ئوقۇشنى چوڭقۇرلاشتۇردى ۋە ئۇنىڭ پىسخىكا كرىزىسى يەنە ئۇلغىيىپ كەتتى.

قاراڭ: Ernest Hemingway نىڭ تەرجىمىھالى

ئۇرۇشتىن كېيىن ئۇ تىرىستېغا قايتىپ كەلدى. بىر نەچچە ئاي ئۇ كىنوخانىنىڭ رېژىسسورى بولغان (ئاكىسىغا تەۋە). ئۇ «لېئونى كىنوچىلىقى» ئۈچۈن بىر قىسىم ئېلان تېكىستلىرىنى يازىدۇ ، ئاندىن ھاممىسى رېگىنانىڭ ياردىمى بىلەن مايلاندېر قەدىمكى كىتابخانىسىنى ئۆتكۈزۈۋالىدۇ.

شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا ، «Canzoniere» نىڭ بىرىنچى نۇسخىسى شەكىللىنىدۇ ، بۇ ئەسەر 1922-يىلى نۇرنى كۆرىدىغان ۋە ئۇنىڭ بۇ دەۋردىكى بارلىق شېئىرىي ئەسەرلىرىنى توپلايدىغان ئەسەر.

ئاندىن ئۇ «سولارىيا» ژۇرنىلىغا يېقىن خەتتىكى كىشىلەر بىلەن ئالاقە قىلىشقا باشلىغان ، 1928-يىلى ئۇنىڭغا پۈتۈن ساننى بېغىشلىغان.

1930-يىلدىن كېيىن ، جىددىي خاراكتېرلىك نېرۋا بۇزۇلۇشى ئۇنى فرېئۇدنىڭ ئوقۇغۇچىسى دوكتور ئېدوۋاردو ۋېيس بىلەن بىللە ترېستېغا بېرىپ تەھلىل قىلىشنى قارار قىلدى.

1938-يىلى ، ئىككىنچى دۇنيا ئۇرۇشى باشلىنىشتىن سەل بۇرۇن ، ئىرق قانۇنىيىتى سەۋەبىدىن سابا كىتابخانىدىن رەسمىي ۋاز كېچىپ پارىژغا كۆچۈشكە مەجبۇر بولغان. ئۇ 1939-يىلىنىڭ ئاخىرىدا ئىتالىيەگە قايتىپ رىمدا پاناھلانغان ، دوستى ئۇنگارېتتى ئۇنىڭغا ياردەم قىلماقچى بولغان ، بەختكە قارشى نەتىجىسىز. ئۇ باشقا ئىتالىيەلىكلەر بىلەن مىللىي تراگېدىيەگە تاقابىل تۇرۇشنى قارار قىلغان تىرىستېغا قايتىپ كېلىدۇ.

1943-يىلى 9-ئاينىڭ 8-كۈنىدىن كېيىن ئۇ لىنا ۋە لىنۇچيا بىلەن بىللە قېچىشقا مەجبۇر بولغان: ئۇلار فىلورېنسىيەگە يوشۇرۇنۇۋالغان ۋە ئۆيلىرىنى كۆپ قېتىم ئۆزگەرتكەن. مەن ئۇنىڭغا تەسەللىكارلو لېۋى بىلەن ئېۋگېنيو مونتالنىڭ دوستلۇقى كېيىنكىسى ، ھاياتىنى خەتەرگە تەۋەككۈل قىلىپ ، ھەر كۈنى ۋاقىتلىق ئۆيىدە سابانى يوقلايدۇ.

شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا ، ئۇنىڭ «Ultime cose» توپلىمى لۇگانودا نەشر قىلىنغان ، كېيىن ئۇ 1945-يىلى «كانزونىيېر» (تۇرىن ، ئېيناۋدى) نىڭ ئېنىق نەشرىگە قوشۇلغان.

ئۇرۇشتىن كېيىن ، سابا رىمدا توققۇز ئاي تۇرغان ، ئاندىن مىلانغا كۆچۈپ كېلىپ ئۇ يەردە ئون يىل تۇرغان. بۇ مەزگىلدە ئۇ «كوررىئېر دېللا سېرا» بىلەن ھەمكارلاشقان ، «Scorciatoie» - ئۇنىڭ تۇنجى ئەپسانىلەر توپلىمى - موندادورى بىلەن ھەمكارلاشقان.

قوبۇل قىلىنغان ئېتىراپنامىنىڭ ئىچىدە ئۇرۇشتىن كېيىنكى شېئىرلار ئۈچۈن تۇنجى «Viareggio مۇكاپاتى» (1946-يىلى ، سىلۋىيو مىچېلى بىلەن سابىق ئېكۋاتور) ، 1951-يىلى «Premio dell'Accademia dei Lincei» ۋە «Premio Taormina» قاتارلىقلار بار. ". رىم ئۇنۋېرسىتىتى ئۇنىڭغا 1953-يىلى پەخرىي ئۇنۋان بەرگەن.

1955-يىلى ئۇ چارچاپ ، كېسەل بولۇپ ، ئايالىنىڭ كېسەللىكىدىن خاپا بولۇپ ، گورىزيادىكى بىر شىپاخانىغا قوبۇل قىلىنغان: 1956-يىلى 11-ئاينىڭ 25-كۈنى ، ئۇنىڭ لىنانىڭ ئۆلۈمى توغرىسىدىكى خەۋەر ئۇنىڭغا يېتىپ كەلگەن. دەل توققۇز ئايدىن كېيىن ، يەنى 1957-يىلى 25-ئاۋغۇست ، شائىرمۇ ۋاپات بولغان.

Umberto Saba ۋە ئۇنىڭ شېئىرلىرى توغرىسىدىكى چوڭقۇر ماقالىلەر

• Trieste (1910)
• ئايالىمغا (1911)
• نىشان (1933) )
• قار (1934)
• Amai (1946)