Βιογραφία - Ποιητικός μάρτυρας του αιώνα

Ο Γουίσταν Χιου Ώντεν γεννήθηκε στο Γιορκ (Αγγλία) στις 21 Φεβρουαρίου 1907. Η οικογένειά του ανήκει στην μεσαία τάξη Άγγλος- ο νεαρός πέρασε τα παιδικά του χρόνια στο Harbonre του Μπέρμιγχαμ. Στα επόμενα χρόνια άρχισε να ενδιαφέρεται για τη λογοτεχνία, ιδιαίτερα για τη σκανδιναβική μυθολογία, καθώς και για τη μουσική και την ψυχολογία. Η σχολική του σταδιοδρομία ξεκίνησε στο Gresham's School στο Holt του Norfolk, ενώ το 1925 φοίτησε στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Στην Οξφόρδη ίδρυσε έναν λογοτεχνικό κύκλο που έφερε το όνομά του, τον "Κύκλο του Ώντεν", ένανομάδα νέων συγγραφέων, μεταξύ των οποίων οι Christopher Isherwood, Cecil Day Lewis, Louis MacNeice και Stephen Spender.

Στα νεανικά του χρόνια επηρεάστηκε από τον Ρίλκε - για λίγο και αρνητικά - στη συνέχεια κυρίως από τον Μπρεχτ και αργότερα από τον Καρλ Κράους.

Το 1928-1929 ο ίδιος και ο Isherwood πέρασαν ένα χρόνο στο Βερολίνο, την εποχή της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης.

Το λογοτεχνικό του ντεμπούτο στη δεκαετία του 1930 είδε τον Όντεν ως έναν αφοσιωμένο, αριστερό, ειρωνικό και σαρκαστικό απομυθοποιητή της αστικής κουλτούρας.

Μεταξύ 1936 και 1945, έγινε μάρτυρας μιας κρίσιμης εποχής: έζησε ανάμεσα στον Ισπανικό Εμφύλιο και τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, μεταβολίζοντας όλες τις αλλαγές στις ιστορικές και λογοτεχνικές καταστάσεις της εποχής. Αυτές οι εμπειρίες καθιστούν τον Ώντεν έναν μάστορα που ισορροπεί ανάμεσα στα δύο μισά του αιώνα, και επίσης γι' αυτό το λόγο, η λογοτεχνική του παραγωγή αποτελεί σήμερα αντικείμενο νέων ανακαλύψεων καιανανεωμένες ερμηνείες.

Το 1936 παντρεύτηκε την Erika Mann, κόρη του Thomas Mann, με σκοπό να της εξασφαλίσει βρετανικό διαβατήριο, επιτρέποντάς της έτσι να φύγει από τα σύνορα της ναζιστικής Γερμανίας- το ζευγάρι δεν έζησε ποτέ μαζί. Τον επόμενο χρόνο, ο Auden συμμετείχε στον ισπανικό εμφύλιο πόλεμο ως οδηγός ιατρικής βοήθειας.

Μετακόμισε με τον Christopher Isherwood στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1939: η κίνησή τους ερμηνεύτηκε ως ηθική αποστασία από την Αγγλία (και την Ευρώπη) που απειλούνταν από τον Χίτλερ και προκάλεσε αμφιλεγόμενες αντιδράσεις.

Απέκτησε την αμερικανική υπηκοότητα το 1946- η φήμη του ως συγγραφέα εξαπλώθηκε εν τω μεταξύ και έγινε όλο και πιο αξιοθαύμαστος στους κύκλους της Νέας Υόρκης. Άσκησε επίσης σημαντική επιρροή στους νεότερους ποιητές, συμπεριλαμβανομένου του John Ashbery.

Κατά τη διάρκεια των χρόνων του στην Αγγλία, ο Auden γνώρισε τον Edward M. Forster, με τον οποίο έγινε στενός φίλος, και τον T.S. Eliot, ο οποίος δημοσίευσε για πρώτη φορά ένα από τα έργα του στο περιοδικό του "Criterion". Κατά τη διάρκεια των χρόνων του στις ΗΠΑ, γνώρισε διάφορους Γερμανούς διανοούμενους και συγγραφείς, όπως ο Klaus Mann, ο Erich Heller και η Hannah Arendt.

Για την κουλτούρα του Ώντεν, η φιλοσοφία και η κοινωνική κριτική (Μαρξ και Φρόιντ στην αρχή, στη συνέχεια Κίρκεγκωρ και Σιμόν Βάιλ), καθώς και το θέατρο (Σαίξπηρ, Ίψεν) και το μουσικό θέατρο (Μότσαρτ, Βέρντι) είχαν θεμελιώδη σημασία.

Με τον συνεργάτη του Chester Kallman έγραψε πολλά λιμπρέτα όπερας, μεταξύ των οποίων και ένα για την "Καριέρα ενός ελευθεριάζοντα" του Igor Stravinsky, το οποίο ανέβηκε το 1951 στο θέατρο La Fenice της Βενετίας.

Μεταξύ των πιο σημαντικών και γνωστών ποιητικών βιβλίων του είναι τα "Un altro tempo" (1940), "L'età dell'ansia" (1947) και η σύντομη, μεταθανάτια εκδοθείσα συλλογή "Grazie, nebbia" (1974). Η δραστηριότητά του ως δοκιμιογράφου είναι πολύ σημαντική, καταγεγραμμένη κυρίως στον τόμο "La mano del tintore" (1962).

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1950, πέρασε έξι μήνες στη Νέα Υόρκη και έξι μήνες στην Ιταλία, στην Ίσκια. Αργότερα αντικατέστησε τον ιταλικό προορισμό του με το Kirchstetten, ένα μικρό αυστριακό χωριό κοντά στη Βιέννη. Το 1967 του απονεμήθηκε το "Εθνικό Μετάλλιο Λογοτεχνίας" στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Ο Wystan Hugh Auden πέθανε στη Βιέννη στις 29 Σεπτεμβρίου 1973.

Ένα από τα πιο διάσημα ποιήματά του είναι το "Funeral blues", το οποίο αναφέρεται στις ταινίες "Dead Poets" (1989) του Peter Weir και "Four Weddings and a Funeral" (1994) του Mike Newell.