Biografie - Mannen en wolven

Thomas Hobbes werd geboren op 5 april 1588 in Malmesbury (Engeland). Zijn moeder, zo gaat het verhaal, was aan het bevallen van de schrik door de invasie van de Spanjaarden, zozeer zelfs dat Hobbes zelf, gekscherend in lijn met zijn filosofie, later kon beweren 'twinned with terror' geboren te zijn. Zijn vader, aan de andere kant, was dominee van Westport, maar liet de familie in de steekHet was zijn oom van vaderskant Francis Hobbes die zorgde voor zijn universitaire opleiding, die van 1603 tot 1608 plaatsvond aan Magdalen Hall in Oxford.

Na zijn studie werd hij leermeester van William Cavendish, zoon van de Baron van Hardwick en toekomstige Graaf van Devonshire. Hij bleef zijn hele leven verbonden aan de familie Cavendish.

Dankzij de Cavendishes maakte hij de eerste van een reeks reizen naar Europa, die hem in contact brachten met het continentale culturele en wetenschappelijke milieu van de vroege 17e eeuw. Hij reisde naar Frankrijk en Italië, waar hij waarschijnlijk Galileo Galilei ontmoette. In de jaren 1920 kwam hij ook in contact met Francesco Bacone, voor wie hij optrad als secretaris (een verzameling vantoespraken die onlangs aan de Schotse filosoof werden toegeschreven).

In deze periode waren Hobbes' interesses voornamelijk humanistisch en van zijn vele werken is de vertaling van Thucydides' 'Peloponnesische Oorlog', gepubliceerd in 1629 en opgedragen aan de tweede Earl of Devonshire, Hobbes' leerling, die het jaar daarvoor was overleden, bijzonder opmerkelijk.

Het fundamentele keerpunt in Hobbes' carrière vond plaats in 1630. Tijdens zijn reis naar het vasteland in dat jaar ontdekte hij Euclides' Elementen, een intellectuele ontmoeting die ertoe zou leiden dat hij zich meer dan oppervlakkig in de meetkunde zou gaan verdiepen. In het begin van de jaren 1630 begonnen zijn filosofische en wetenschappelijke interesses zich te ontwikkelen, met name in de optica. Tijdens nog een reisEuropees, in 1634, kwam hij in contact met het Parijse filosofische milieu rond Mersenne en Descartes (in Italië bekend onder de gelatiniseerde naam Descartes).

Het is in deze context dat het besluit van de filosoof ten gunste van de monarchie rijpt. Helaas keren de gebeurtenissen zich tegen de koning en wordt Hobbes gedwongen om naar Frankrijk te emigreren, waar hij tot 1651 blijft.

Het was bovendien precies in Frankrijk dat Hobbes zijn belangrijkste filosofische werken schreef. In het kort kunnen we de 'Derde bezwaren tegen Descartes' Metafysische Meditaties' opnoemen (later de oorzaak van slechte relaties en misverstanden met de Franse filosoof) en de 'De Cive', het derde en laatste deel van een filosofisch systeem dat pas in 1657 zou worden voltooid met de publicatie van de 'De Homine'.(De Corpore kwam uit in '55).

Het werk veroorzaakte wijdverspreide controverse, vooral in de tweede editie die in 1647 in Amsterdam werd gepubliceerd; een Engelse vertaling verscheen in 1651, na Hobbes' thuiskomst, onder de titel Philosophicall Rudiments Concerning Government and Society.

Ondertussen zette hij zijn studie natuurfilosofie voort: tussen 1642 en 1643 zette hij de grondslagen van zijn filosofie voor het eerst in volledige vorm uiteen (in zijn weerlegging van Thomas White's 'De Mundo') en voerde hij de beroemde controverse over vrijheid en determinisme met de realistische bisschop John Bramhall. Hij schreef ook een studie over optica terwijl het Engelse hof in 1646 naar Parijs verhuisde.en Hobbes werd benoemd tot leraar van de Prince of Wales (de toekomstige Charles II).

In 1649 verkregen de rebellerende parlementsleden het doodvonnis voor de koning van Engeland, Charles I. Het was waarschijnlijk in deze periode dat Hobbes begon aan de compositie van zijn filosofische en politieke meesterwerk 'Leviathan, or The Matter, Form and Power of an Ecclesiastical and Civil State', dat in 1651 in Londen werd gepubliceerd.

De tekst riep onmiddellijk reacties op uit vele politieke en culturele kringen: sommigen beschuldigden de tekst ervan een apologia te zijn voor de Monarchie die net was verslagen door de parlementariërs, en anderen zagen het als een opportunistische transformatie van de filosoof in de richting van de nieuwe leider van het Engelse politieke toneel, Oliver Cromwell. Maar de bitterste controverse werd ontketenduit bisschoppelijke kringen, voornamelijk vanwege het derde deel van het werk, een onbevooroordeelde heterodoxe herinterpretatie van de Schrift ter ondersteuning van de suprematie van politieke macht over pauselijke macht.

Toen hij in 1651 terugkeerde naar Engeland, hervatte hij zijn oude relatie met de Devonshires, maar hij woonde voornamelijk in Londen. De controverse die Leviathan veroorzaakte, bleef voortduren (en zou zelfs na zijn dood voortduren). Een parlementaire commissie kwam Leviathan onderzoeken, maar zonder concrete resultaten dankzij de bescherming die hij genoot. Desondanks werd hem, onder beschuldiging vanatheïsme, om iets over ethiek te schrijven, en het zal voor hem onmogelijk zijn om 'Behemoth', een historisch werk over de Burgeroorlog, tijdens zijn leven te publiceren.

In de laatste jaren van zijn leven keerde Hobbes terug naar de klassieke interesses uit zijn jeugd, schreef hij een autobiografie in verzen en vertaalde hij zowel de Illias als de Odyssee. In 1675 verliet hij Londen om in Hardwick en Chasworth, in de residenties van Devonshire, te gaan wonen.

Hij stierf in Hardwick op 4 december 1679.