Βιογραφία - Οι μηχανισμοί της γλώσσας

Ο Cesare Segre γεννήθηκε στο Verzuolo της επαρχίας Cuneo στις 4 Απριλίου 1928. Η οικογένειά του είναι εβραϊκής καταγωγής και τη δεκαετία του '40 βρέθηκε να ζει τη δύσκολη εποχή του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και των φυλετικών διώξεων. Παρά το γεγονός ότι η οικογένεια δεν είναι εύπορη, ο πατέρας του επιμένει ο γιος του όχι μόνο να διδάσκει σε ένα απλό γυμνάσιο, αλλά να προετοιμάζεται για τις εξετάσεις για δωρεάν διδασκαλία. Οι δύο είναιπολύ κοντά, και η απώλεια του πατέρα τους κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου είναι μια πληγή που θα κουβαλούν μαζί τους για το υπόλοιπο της ζωής τους.

Ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο του Τορίνο, από όπου αποφοίτησε το 1950, αφού σπούδασε με τον Benvenuto Terracini και τον θείο του Santorre Debenedetti. Αυτή ήταν ίσως η πιο δύσκολη περίοδός του, ο θάνατος του πατέρα του τον κατέστησε το κέντρο της οικογένειας και πείστηκε ότι θα έπρεπε να εγκαταλείψει τη φιλολογία για να διδάξει σε ένα γυμνάσιο. Αλλά η μοίρα του θα ήταν άλλη.

Οι σπουδές του στη ρομανική φιλολογία του επέτρεψαν να γίνει ελεύθερος διδάσκων το 1954. Δίδαξε έτσι στα πανεπιστήμια της Τεργέστης και στη συνέχεια της Παβίας, όπου απέκτησε πλήρη καθηγητική θέση στη ρομανική φιλολογία το 1960. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, επιμελήθηκε την κριτική έκδοση πολλών λογοτεχνικών αριστουργημάτων, μεταξύ των οποίων το "Orlando Furioso σύμφωνα με την έκδοση του 1532 με παραλλαγές από τις εκδόσεις του1516 και 1521" (1960), "La chanson de Roland" (1971) και οι "Σάτιρες του Αριόστο" (1987).

Φιλοξενείται ως καθηγητής φιλολογίας από διάφορα πανεπιστήμια του εξωτερικού, όπως το Ρίο ντε Τζανέιρο, το Μάντσεστερ, το Πρίνστον και το Μπέρκλεϊ. Είναι επίσης επίτιμος διδάκτορας από τα πανεπιστήμια του Σικάγο, της Γενεύης, της Γρανάδας και της Βαρκελώνης. Είναι μέλος των σημαντικότερων ακαδημιών που ασχολούνται με τις φιλολογικές και λογοτεχνικές σπουδές, όπως η Accademia del Lincei, η Accademia della Crusca ,την Académie royale de Belgique, την Academia de Buenas Lettras στη Βαρκελώνη και την Real Academia Espanola.

Συνεργάζεται με διάφορα περιοδικά που ασχολούνται με θέματα που αφορούν το έργο του ως μελετητή, όπως το "Studi di filologia italiana", το "L'approdo letterario", το "Paragone". Εκδίδει το περιοδικό "Strumenti critici" μαζί με άλλους σημαντικούς συναδέλφους του, όπως ο Dante Isella και η Maria Corti. Επίσης, εκδίδει τη σειρά "Critica e filologia" για τον εκδότη Feltrinelli. Για τον Einaudi, εργάστηκε στομια ποιητική ανθολογία σε συνεργασία με τον Carlo Ossola.

Εξελέγη για ένα διάστημα στην προεδρία της Διεθνούς Ένωσης Σημειωτικών Σπουδών και, χάρη στις μελέτες του, επανέφερε στην Ιταλία τις κριτικές θεωρίες που ανήκαν στα ρεύματα του φορμαλισμού και του δομισμού. Σύμφωνα με αυτές τις κριτικές διατυπώσεις, το λογοτεχνικό κείμενο πρέπει να θεωρείται αυτόνομη οντότητα της οποίας όλα τα συστατικά, και ιδίως η γλώσσα, πρέπει να μελετώνται.Φυσικά, λαμβάνεται επίσης υπόψη η επίδραση που έχει το έργο στην ψυχή του αναγνώστη.

Σύμφωνα με τον στρουκτουραλισμό, αυτό ακριβώς το χωρίο καθορίζει την πληρότητα του ίδιου του έργου. Ωστόσο, όλα τα στοιχεία των κειμένων αναλύονται σε συνδυασμό μεταξύ τους. Μεταξύ των προδρόμων αυτού του κριτικού κινήματος είναι ο θείος του Cesare, Santorre Debenedetti, με το έργο του για τον Ariosto.

Ακόμα και η ιδιωτική του ζωή είναι κάπως επηρεασμένη από τη φιλολογία: παντρεύτηκε τη Μαρία Λουίζα Μενεγκέτι, λέκτορα της ρομανικής φιλολογίας όπως και ο ίδιος. Η δραστηριότητά του ως μελετητή και ερευνητή συνεχίζεται αμείωτη, εκτεινόμενη και σε μια πιο αυστηρά σχολαστική σφαίρα. Έτσι, μαζί με την Κλέλια Μαρτινιόνι, είναι υπεύθυνος για τη σύνταξη μιας τεράστιας σχολαστικής ανθολογίας για το Bruno Mondadori Editore. Είναι έναςΠιστεύει ακράδαντα στη σημασία της καλύτερης γνώσης της ιταλικής γλώσσας και θεωρεί ότι όλες οι εκστρατείες υπέρ της γνώσης της αγγλικής γλώσσας είναι άχρηστες αν δεν προηγηθεί η σωστή γνώση της μητρικής γλώσσας. Σύμφωνα με τον ίδιο, για να γνωρίσει κανείς τη λειτουργία μιας άλλης γλώσσας, είναι απαραίτητο να γνωρίζει πρώτα τη δική του.

Το έργο του ως εκλαϊκευτή συνεχίζεται και στις σελίδες των εφημερίδων, φροντίζοντας την πολιτιστική σελίδα της Corriere della Sera. Ο ίδιος αφηγείται την εμπειρία του ως μελετητής στην αυτοβιογραφία του "Per curiosità. Ένα είδος αυτοβιογραφίας" (1999). Στο κείμενο αφηγείται τον εαυτό του χρησιμοποιώντας τόσο το πρώτο πρόσωπο όσο και τη φόρμουλα της εικονικής συνέντευξης: δηλαδή, κάνει ερωτήσεις και δίνει απαντήσεις ωςαν δύο διαφορετικά πρόσωπα συνομιλούν.

Το πιο πρόσφατο έργο του είναι το κείμενο "Dieci prove di fantasia" (2010) στο οποίο αναλύει τα έργα δέκα συγγραφέων, μεταξύ των οποίων οι Cesare Pavese, Italo Calvino, Susanna Tamaro και Aldo Nove. Ήταν ομότιμος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Pavia και διευθυντής του Ερευνητικού Κέντρου Κειμένων και Κειμενικών Παραδόσεων στο IUSS της Pavia.

Πέθανε στις 16 Μαρτίου 2014 λίγο πριν από τα 86α γενέθλιά του.