Βιογραφία - Will to Power

Ένας γιγαντιαίος στοχαστής που επηρέασε την πορεία μεγάλου μέρους του 19ου αιώνα και σίγουρα ολόκληρου του 20ού αιώνα, ο Φρίντριχ Βίλχελμ Νίτσε γεννήθηκε στις 15 Οκτωβρίου 1844 σε ένα μικρό χωριό της πρωσικής Σαξονίας. Γιος ενός προτεστάντη πάστορα, ο νεαρός Φρίντριχ μεγάλωσε σε μια ατμόσφαιρα φορτισμένη με θρησκευτικό συναίσθημα, αν και μετριασμένη από την τυπική ηπιότητα τουτης μεταρρυθμισμένης προσέγγισης.

Όταν ο πατέρας του πέθανε το 1848, η μητέρα του αναγκάστηκε να μετακομίσει στο Νάουμπουργκ, μια μικρή πόλη όπου μπορούσε να υπολογίζει στη βοήθεια πολλών συγγενών. Το 1851, ο Φρίντριχ μπήκε σε δημόσιο σχολείο στην Πφόρτα, όπου έμαθε τα πρώτα στοιχειώδη της θρησκείας, τα λατινικά και τα ελληνικά, καθώς και τη μουσική, που έμελλε να γίνει το άλλο μεγάλο πάθος της ζωής του (τόσο πολύ που για μεγάλο χρονικό διάστημα δεν ήξερε αν έπρεπε να αφιερωθεί στη λογοτεχνία και ναΦιλοσοφία ή η τέχνη των επτά νοτών). Πυρετώδης για τις νέες πολιτιστικές ανακαλύψεις, γράφει ποίηση και συνθέτει μουσική, ενώ η οικογένειά του, χωρίς ποτέ να ησυχάσει, μετακομίζει σε άλλο σπίτι στο Νάουμπουργκ.

Στα νεανικά του αναγνώσματα περιλαμβάνονται ο Byron, ο Holderlin, ο Emerson, ο Sterne, ο Goethe, ο Feuerbach. Το 1860 ίδρυσε με μερικούς φίλους του τη μουσικολογοτεχνική ένωση "Germania"- στα κείμενα που συνέθεσε για την ένωση αυτή ("Μοίρα και θέληση", "Η ελευθερία της θέλησης και η μοίρα") διαφαίνεται ήδη η αντιμεταφυσική τάση της μελλοντικής νιτσεϊκής σκέψης.

Έγινε διάσημος με το πρώτο του έργο "Η γέννηση της τραγωδίας από το πνεύμα της μουσικής" (1872), στο οποίο γίνονται αισθητές οι επιρροές του Σοπενχάουερ και του τότε φημισμένου συνθέτη Ρίχαρντ Βάγκνερ, και γέννησε μια σειρά έργων με ισχυρό θεωρητικό περιεχόμενο: "Απραγμάτευτες σκέψεις" (γραμμένες από το 1873 έως το 1876, το τέταρτο από τα οποία είναι αφιερωμένο στον Βάγκνερ) και "Human Too Human" (1878).

Ωστόσο, ο Νίτσε εξέφρασε την ώριμη σκέψη του στο "Aurora" (1881), στο "The Gaiety of Science" (1882), στο "Thus Spoke Zarathustra" (1883-1885), στο "Beyond Good and Evil" (1886).

Η σκέψη του Νίτσε χαρακτηρίζεται από τον απομυθοποιητικό και καταστροφικό, ενίοτε και ανατρεπτικό χαρακτήρα της. Ο Νίτσε αμφισβητεί μάλιστα σκληρά τα θετικιστικά και αστικά ιδεώδη που χαρακτηρίζουν την εποχή του (είναι "ξεπερασμένος" και το γνωρίζει απόλυτα), καθώς και την πίστη στην πρόοδο μιας κοινωνίας που φωτίζεται από τη λεγόμενη επιστημονική σκέψη. Άλλοι στόχοι του είναι η ιδέα τηςτην ευρεία ευημερία και όλες τις μορφές αλήθειας και συγκροτημένης ηθικής, τις οποίες ο στοχαστής αντιλαμβάνεται ως προερχόμενες από υλικές βάσεις και πάντοτε στενά συνδεδεμένες με ψυχολογικές και κοινωνικές προϋποθέσεις, με άλλα λόγια, με σχέσεις δυνάμεων που εκφράζονται τόσο στον εσωτερικό εαυτό όσο και στην κοινωνία.

Απέναντι σε αυτή την απομυθοποιητική κριτική βρίσκεται η νιτσεϊκή ιδέα του "υπεράνθρωπου", δηλαδή της έντασης προς ένα πέρα από τον άνθρωπο που είναι η θέληση για τη δημιουργία ενός νέου τρόπου ύπαρξης στον οποίο θα εκφράζεται πλήρως η "θέληση για δύναμη", δηλαδή η δημιουργικότητα του εγώ, πέρα από τον ηθικό και κοινωνικό συμβατισμό στον οποίο υπόκειται τώρα, κωδικοποιημένο σε θρησκευτικές-κοινωνικές επιταγές.

Αυτή η απελευθέρωση των συμπιεσμένων ενεργειών του ανθρώπου και η ριζοσπαστική κριτική όλων των παραδοσιακών ηθικών αρχών και αναπαραστάσεων του κόσμου επηρέασαν σημαντικά τη λογοτεχνία των αρχών του αιώνα και μετά. Ο Νίτσε έγινε έτσι ο φιλόσοφος της κρίσης, ο θεμελιωτής ενός νέου τρόπου σκέψης.

Όσον αφορά την ιδέα του για τον υπεράνθρωπο, που νοείται ως ο δίκαιος που θριαμβεύει πάνω σε μια μάζα αδύναμων ή σκλάβων, πρέπει αναμφίβολα να διορθωθεί: ο Νίτσε δεν ήταν ο διαδότης ενός ευαγγελίου της βίας, αλλά σκόπευε να θέσει τους όρους για την ανάπτυξη ενός πολιτισμού και μιας ριζικά ανανεωμένης ιδέας για τον άνθρωπο.

Ο Νίτσε, που πάντα ταλαιπωρούνταν τρομερά από κάθε είδους ασθένειες, πέθανε στις 25 Αυγούστου 1900 μετά από μια αργή αγωνία που περιελάμβανε την εμφάνιση της τρέλας στα τελευταία χρόνια της ζωής του.