Βιογραφία - Αγώνας άγνοιας μεταξύ γνωστού και αγνώστου

Nicola Cusano , το ιταλικό όνομα του Γερμανού φιλοσόφου και μαθηματικού Nikolaus Krebs von Kues Γεννήθηκε το 1401 στο Κουέ, κοντά στο Τρίερ, και είναι ο μεγαλύτερος εκπρόσωπος του πλατωνική φιλοσοφία στην περίοδο της Αναγέννησης. Το όνομά του αναφέρεται επίσης ως Niccolò Cusano (ή λιγότερο συχνά, Niccolò da Cusa).

Το σημαντικότερο έργο του είναι το περίφημο " De docta ignorantia "Το έργο αυτό πραγματεύεται το ερώτημα πώς ο άνθρωπος μπορεί να γνωρίσει τον κόσμο γύρω του. Μορφωμένος με μια αποφασιστικά μεσαιωνική παράδοση, δηλαδή συνδυάζοντας την επιδίωξη για οικουμενικότητα με τον τοπικισμό που ήταν χαρακτηριστικός του Μεσαίωνα, ταξίδεψε από πόλη σε πόλη.

Σε αυτά τα προσκυνήματα, κατά τη διάρκεια των σπουδών του, είχε τη δυνατότητα να προσλάβει και να εμβαθύνει τις γνώσεις του για τα ελληνικά φιλοσοφικά δόγματα και ειδικότερα για τον πλατωνισμό. Ήταν επίσης ενεργός στους εκκλησιαστικούς αγροτικούς κύκλους (έγινε μάλιστα καρδινάλιος το 1449).

Αφού ολοκλήρωσε τις νομικές του σπουδές στη Χαϊδελβέργη και την Πάδοβα, το 1423 αποφοίτησε και έγινε διδάκτορας της φιλοσοφίας, ενώ αργότερα σπούδασε και θεολογία στην Κωνσταντία. Η παρουσία του μαρτυρείται στην Πρώτη Σύνοδο της Βασιλείας, όπου, για την περίσταση, συνέθεσε το " De concordantia catholica "Σε αυτό το γραπτό, ο Nicola Cusano υποστηρίζει την αναγκαιότητα της ενότητας της Καθολικής Εκκλησίας και της συμφωνίας όλων των χριστιανικών θρησκειών.

Δείτε επίσης: Fedez, βιογραφία

Ο Πάπας Ευγένιος Δ', ως επίσημη αναγνώριση που υπαγορεύτηκε από την εκτίμηση, τον τοποθέτησε επικεφαλής μιας πρεσβείας στην Κωνσταντινούπολη για την προετοιμασία της Συνόδου της Φλωρεντίας το 1439.

Κατά το ταξίδι της επιστροφής του από την Ελλάδα ο Κουσάνους άρχισε να επεξεργάζεται τις ιδέες του μεγάλου και ήδη αναφερθέντος έργου του, του "De docta ignorantia", που συνέγραψε γύρω στο 1440. Πιστεύει ότι η γνώση του ανθρώπου διαμορφώνεται με βάση τη μαθηματική γνώση. Στη σφαίρα της γνώσης, γνωρίζουμε το άγνωστο μόνο αν έχει μια αναλογία με το ήδη γνωστό. Επομένως, για τηνCusano, η γνώση βασίζεται στην ομοιογένεια μεταξύ του γνωστού και του άγνωστου, όπως στα μαθηματικά: όσο πιο κοντά είναι οι αλήθειες σε αυτό που ήδη γνωρίζουμε, τόσο πιο εύκολα τις γνωρίζουμε. Αντιμέτωποι με αυτό που δεν είναι απολύτως ομοιογενές με αυτό που γνωρίζουμε, μπορούμε μόνο να διακηρύξουμε την άγνοιά μας, η οποία, ωστόσο, θα είναι "μαθημένη άγνοια" στο βαθμό που έχουμε επίγνωση αυτής.

Η απόλυτη αλήθεια θα διαφεύγει πάντα από τον άνθρωπο: γνωρίζει μόνο σχετικές αλήθειες που μπορούν να αυξηθούν αλλά ποτέ δεν θα συμπέσουν με την απόλυτη.

Αυτή η συνειδητή άγνοια, όμως, μαθαίνεται, αντί να περιορίζεται στα θέματα της παραδοσιακής αρνητικής θεολογίας, ανοίγεται σε μια άπειρη αναζήτηση προσέγγισης του Θεού. Ο Κουσάνους επεκτείνει έτσι τη μέθοδο της αρνητικής θεολογίας (μπορεί κανείς να γνωρίσει τον Θεό μόνο μέσω της negationis) σε ολόκληρη τη φιλοσοφία. Αυτό οδηγεί στο να θεωρούμε τον κόσμο και τα φυσικά του φαινόμενα ως ζωντανή πραγμάτωση του Θεού και ωςτο σύνολο των σημείων μέσα στο οποίο περικλείεται η υπέρτατη αρμονία του σύμπαντος. Τα εννοιολογικά εργαλεία του ανθρώπου είναι, ωστόσο, ανεπαρκή για ένα τέτοιο αντικείμενο καθολικής και άπειρης γνώσης. Οι έννοιες είναι σημεία που μπορούν να ορίσουν μόνο ένα πράγμα σε σχέση με ένα άλλο, ένα μέρος σε σχέση με ένα άλλο μέρος- η γνώση του όλου και της θεϊκής του ενότητας παραμένει ανέφικτη. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι ηΣε καμία περίπτωση δεν αποτελεί υποτίμηση της ανθρώπινης γνώσης- αντιθέτως, ο ανθρώπινος λόγος, αντιμέτωπος με το καθήκον της γνώσης ενός απόλυτου αντικειμένου, παρακινείται από αυτό σε μια άπειρη πρόοδο της γνώσης [...]. Ακολουθώντας ακριβώς αυτή την πορεία (η οποία επαναπροτείνει τη λογική παράδοση του Llull σε μια νέα μορφή), ο Cusanus έφτασε σε μια πρωτότυπη αντίληψη για τις σχέσεις μεταξύ Θεού και κόσμου. Οι πολλαπλές πεπερασμένες οντότητεςΟ Θεός είναι η "coincidentia oppositorum", η οποία είναι η "επιπλοκή" (complicatio) της πολλαπλότητας στο ένα- αντίστροφα, ο κόσμος είναι η "εξήγηση" (explicatio) του ενός στην πολλαπλότητα. Μεταξύ των δύο πόλων υπάρχει μια συμμετοχική σχέση με την οποία ο Θεός και ο κόσμος αλληλοδιεισδύουν: είναιτο θείο, συμμετέχοντας σε κάτι άλλο από τον εαυτό του, διαχέεται, ενώ παραμένει ο ίδιος και στον εαυτό του- ο κόσμος, με τη σειρά του, διαμορφώνεται ως εικόνα, αναπαραγωγή και μίμηση του ίδιου του θείου όντος, δηλαδή ως δεύτερος Θεός ή ως κτιστός Θεός (Deus creatus). Τέτοιες αντιλήψεις οδήγησαν τον Κουσάνους σε πλήρη απόρριψη της παραδοσιακής κοσμολογίας Αριστοτελική Συμπληρούμενος από τον Θεό και την εικόνα του, ο κόσμος δεν μπορεί παρά να είναι άπειρος- επομένως δεν μπορεί κανείς να του αποδώσει έναν πεπερασμένο χώρο και ένα μοναδικό κέντρο. Επιβεβαιώνοντας τη σχετικότητα των φυσικών αναπαραστάσεων του τόπου και της κίνησης, ο Κουσανός προανήγγειλε ευφυώς την κοπερνίκεια επανάσταση.

[ απόσπασμα από την "Εγκυκλοπαίδεια φιλοσοφίας Garzanti". ]

Το έργο του Νικολάου Κουσάνου αποτελεί μια μεγάλη σύνθεση της μεσαιωνικής σκέψης και, ταυτόχρονα, μια εισαγωγή στη φιλοσοφία της σύγχρονης εποχής. Για το λόγο αυτό, το θρησκευτικό πρόβλημα κατέχει κεντρική θέση στη σκέψη του- η θεολογία του περιλαμβάνει μια εντελώς νέα προσέγγιση του προβλήματος του σύμπαντος του ανθρώπου, σε μια φιλοσοφική βάση που θα αναπτυχθεί αργότερα από στοχαστέςόπως Τζορντάνο Μπρούνο , Λεονάρντο ντα Βίντσι , Κοπέρνικος .

Το έργο του Niccolò Cusano αποτελείται ως επί το πλείστον από σύντομες πραγματείες μεγάλης κερδοσκοπικής συγκέντρωσης: εκτός από το ήδη αναφερθέν "De docta ignorantia", έχουμε:

• "De coniecturis" (1441),
• "Apologia doctae ignorantiae" (1449),
• "Idiot" (1450, περιλαμβάνει τρία συγγράμματα: "De sapientia", "De mente", "De staticis experimentis"),
• "De visione Dei" (1453),
• "De possesi" (1455),
• "De beryllo" (1458),
• "De ludo globi" (1460),
• "De non aliud" (1462),
• "De venatione sapientiae" (1463),
• "De apice Theoriae" (1464).

Διορισμένος καρδινάλιος το 1448, ο Cusano ήταν ποντιφικός λεγάτος στη Γερμανία και επίσκοπος του Brixen από το 1450.

Δείτε επίσης: Βιογραφία της Σόνια Γκάντι

Κλήθηκε στη Ρώμη από τον Πίο Β' το 1458 και πέρασε εκεί τα τελευταία χρόνια της ζωής του.

Nikolaus Krebs von Kues - Ο Nicola Cusano πέθανε στο Todi στις 11 Αυγούστου 1464.