Βιογραφία

• Η σκέψη του Giamblicus
• Τα έργα του Giamblicus
• Η σημασία της φιλοσοφίας του

Ο Γιάμπλικος της Χαλκίδας γεννήθηκε γύρω στο 250 μ.Χ. Μαθητής του Πορφύριου, αποφάσισε να αποστασιοποιηθεί από τον δάσκαλό του και τη διδασκαλία του με την πρόθεση να επανερμηνεύσει προσωπικά τον πλατωνισμό, με ιδιαίτερη αναφορά στην διαχωρισμός σώματος και ψυχής .

Αφού άνοιξε μια νεοπλατωνική σχολή στην Απάμεια, εμβάθυνε τη σωτηριολογική αποστολή του φιλοσοφία σκοπός του οποίου είναι να οδηγήσει τα άτομα στη μυστική ένωση με τις άυλες αρχές μέσω της θεουργίας. Giamblico επισημοποιεί ένα πραγματικό πρόγραμμα σπουδών ανάγνωσης για τους μαθητές του σχολείου της, το οποίο βασίζεται σε προοδευτικά επίπεδα βάθους και διαφορετικούς βαθμούς πολυπλοκότητας.

Το ψευδοπυθαγόρειο "Carmen Aureum" και το "Εγχειρίδιο του Επίκτητου" παρέχουν τη βάση για αυτό, δεδομένου ότι είναι έργα με κανόνες μέσω των οποίων μπορεί να διαμορφωθεί ο χαρακτήρας των μαθητών.

Το επόμενο βήμα είναι το αριστοτελικό σώμα: ξεκινά με το λογική και συνεχίστε με το ηθική , την οικονομία και την πολιτική, δηλαδή τα έργα της πρακτικής φιλοσοφίας, στη φυσική φιλοσοφία και την πρώτη φιλοσοφία (θεωρητική φιλοσοφία), στη θεολογία, τη μελέτη της θείας διάνοιας.

Η σκέψη του Giamblicus

Σύμφωνα με τον Giamblicus, τα αναγνώσματα αυτά μπορούν να θεωρηθούν προπαρασκευαστική μελέτη για τους πλατωνικούς διαλόγους, δηλαδή τον πραγματικό πυρήνα της νεοπλατωνικής διδασκαλίας.

Συνολικά, πρέπει να μελετηθούν δώδεκα διάλογοι, με έναν πρώτο κύκλο δέκα αναγνώσεων και έναν δεύτερο κύκλο δύο αναγνώσεων: ο "Αλκιβιάδης Μείζων", ο "Γοργίας" και ο "Φαίδων" είναι τα έργα της πρακτικής φιλοσοφίας, ενώ ο "Κρατύλος", ο "Θεαίτητος", ο "Σοφιστής", ο "Πολιτικός", ο "Φαίδρος", το "Συμπόσιο" και ο "Φίληβος" είναι τα συγγράμματα θεωρητικού χαρακτήρα, που πρέπει να μελετηθούν πριν από τον "Τίμαιο" και τον "Παρμενίδη", τους δύο διαλόγουςκύριες θεωρητικές προσεγγίσεις.

Είναι το ίδιο Giamblico ο οποίος εισάγει τη διάκριση μεταξύ έργων πρακτικής και θεωρητικής φύσης, και είναι αυτός που προτείνει τις εσωτερικές υποδιαιρέσεις των κύκλων: πιστεύει ότι κάθε πλατωνικός διάλογος αναφέρεται σε έναν σαφώς καθορισμένο στόχο έρευνας, γεγονός που επιτρέπει την κατάταξή τους σε έναν συγκεκριμένο επιστημονικό κλάδο.

Τα έργα του Giamblicus

Πολύ παραγωγικός συγγραφέας, ο Giamblico έγραψε μεγάλο αριθμό έργων, τα οποία, ωστόσο, χάθηκαν σχεδόν όλα στο πέρασμα του χρόνου.

Τα μόνα αποσπάσματα που είναι διαθέσιμα σήμερα είναι αποσπάσματα από τα σχόλια του Πρόκλου, ή σε κάθε περίπτωση βρίσκονται σε φιλοσοφικές ανθολογίες ή σε έργα νεοπλατωνικών στοχαστών όπως ο Φιλόπονος ή ο Σιμπλίκιος.

Παράγει πολυάριθμα σχόλια για τα έργα του Αριστοτέλης και εκείνων της Πλάτωνας Συνέγραψε επίσης μια συλλογή επιστολών που κυκλοφόρησε σε όλη την αυτοκρατορία. Στη συνέχεια έγραψε τα δέκα βιβλία "Περί Πυθαγορισμού" και πραγματείες διαφόρων ειδών, μεταξύ των οποίων τα "Περί Ψυχής" και "Περί Αρετών", ενώ με την επιστολή "Περί των Μυστηρίων των Αιγυπτίων" μπήκε σε πολεμική με την αυθεντία του Πλωτίνου.

"Ο βίος του Πυθαγόρα", από το "Περί Πυθαγορισμού", είναι το πιο γνωστό βιβλίο του Τζαμπλίκου: στο έργο αυτό, μεταξύ άλλων, αναφέρεται στη χορτοφαγία και τονίζει την ανάγκη σεβασμού των ζώων.

Στο έργο "Περί των μυστηρίων των Αιγυπτίων", ο ακριβής τίτλος του οποίου θα ήταν "Του Δασκάλου Αμπάμμωνος, απάντηση στην επιστολή του Πορφύριου προς τον Ανεβό και επεξήγηση των ερωτημάτων που θέτει", ο Giamblicus προσποιείται ότι υποδύεται έναν Αιγύπτιο ιερέα με το όνομα Αμπάμμων και θεμελιώνει το δόγμα της θεουργίας, την ανωτερότητα του οποίου διαπιστώνει έναντι της ορθολογικής έρευνας με σκοπό την κατανόηση του θείου κόσμου. Σε αυτό τονγραμμένο, παρέχει επίσης το σώμα της παγανιστικής λειτουργίας.

Η σημασία της φιλοσοφίας του

Μεταξύ των σημαντικότερων καινοτομιών που εισάγει ο Giamblicus στη φιλοσοφική σκέψη είναι η μεγαλύτερη πολυπλοκότητα του μεταφυσικού σύμπαντος: εισάγει άλλες εσωτερικές διαφορές στο σύμπαν του Πλωτίνου, το οποίο βασίζεται σε τρεις άυλες υποστάσεις.

Η αρχή της πραγματικότητας διαχωρίζεται από τους ανθρώπους με τις ενάδες, ένα ενδιάμεσο επίπεδο πάνω από τη διάνοια: η θεία διάνοια είναι το υψηλότερο επίπεδο της πραγματικότητας στο οποίο οι άνθρωποι είναι σε θέση να φτάσουν, μόνο μέσω των χειρουργικών πρακτικών που καθιστούν δυνατή την ενοποίηση.

Σε αντίθεση με τον Πλωτίνο, για Giamblico η ψυχή δεν μπορεί να μετατραπεί σε ανώτερες πραγματικότητες από τις ανθρώπινες δυνάμεις μέσω της φιλοσοφικής έρευνας και της διαλεκτικής, αλλά η άσκηση θρησκευτικών και μαγικών τελετουργιών παράλληλα με τη λογική, η οποία από μόνη της δεν μπορεί να επικοινωνήσει άμεσα τον άνθρωπο με τις άυλες θεότητες, αποδεικνύεται απαραίτητη.

Αναφέρεται από τον αυτοκράτορα Ιουλιανό ως τελειότητα κάθε ανθρώπινης σοφίας "Ο Giamblicus κατόρθωσε να επιβάλει το δόγμα του στη σφαίρα της ύστερης αρχαίας παγανιστικής σκέψης και χάρη στους μαθητές του, οι οποίοι θα γίνονταν οι δάσκαλοι των μελλοντικών ιδρυτών της Νεοπλατωνικής Ακαδημίας.

Ο Giamblicus πέθανε το 330 μ.Χ., αφήνοντας μια κληρονομιά που θα επηρέαζε, μεταξύ άλλων, τον Πρόκλο, μέσω του οποίου η Νεοπλατωνισμός μπορεί να είναι γνωστές στον Μεσαίωνα.